Η κυβέρνηση των ΗΠΑ προειδοποίησε χθες Δευτέρα εναντίον ενδεχόμενης «σειράς σημαντικών επιθέσεων» του Ιράν στο Ισραήλ, πιθανόν εντός ημερών, καλώντας από κοινού με ευρωπαϊκές κυβερνήσεις την Τεχεράνη να «αποκηρύξει» κάθε σχέδιο γι’ αυτό.
Ωστόσο ο πρόεδρος του Ιράν Μασούντ Πεζεσκιάν τόνισε πως η χώρα του διατηρεί το «δικαίωμα να ανταποδώσει» κάθε επίθεση εναντίον της, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξής του με τον γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς, ο οποίος τον παρότρυνε να αποφύγει τη στρατιωτική κλιμάκωση.
Οι ΗΠΑ «μοιράζονται την ανησυχία» του Ισραήλ πως επίκειται άμεσα επίθεση του Ιράν και κινημάτων-συμμάχων του στην περιοχή, δήλωσε σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο ο Τζον Κέρμπι, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας.
Η Ουάσιγκτον, που ανακοίνωσε τα τελευταία 24ωρα πως ενισχύει περαιτέρω την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη Μέση Ανατολή, προβλέπει, κατ’ αυτόν, «σειρά σημαντικών επιθέσεων», που θα μπορούσαν να εξαπολυθούν ήδη από «αυτή την εβδομάδα», από μέρους του Ιράν και συμμάχων του, όπως ιδίως το ισχυρό κίνημα Χεζμπολά του Λιβάνου.
Το ζήτημα εθίγη κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξης του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν με τους αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Βρετανίας.
Οι πέντε ηγέτες αξίωσαν, με κοινή ανακοίνωσή τους που δόθηκε στη δημοσιότητα κατόπιν, το Ιράν να μην κάνει πράξη, να «αποσύρει» την απειλή του πως θα επιτεθεί στο Ισραήλ, κίνηση που θα είχε «πολύ σοβαρές συνέπειες» για την ασφάλεια της Μέσης Ανατολής.
Ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ κάλεσαν και οι δύο να επιδιωχθεί αποκλιμάκωση των εντάσεων κατά τη διάρκεια χωριστών τηλεφωνικών συνδιαλέξεών τους με τον ιρανό πρόεδρο.
«Το Ιράν δεν θα υποχωρήσει ποτέ στις πιέσεις, στις κυρώσεις, σε εξαναγκασμούς (…) θεωρεί ότι έχει δικαίωμα ανταπόδοσης σε κάθε επιτιθέμενο, βάσει των διεθνών κανόνων», αντέτεινε αυτός ο τελευταίος, σύμφωνα με ανακοίνωσή του που μεταδόθηκε από το επίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA μετά τη συνομιλία του με τον επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης.
Ο Λευκός Οίκος σημείωσε πως αν πράγματι γίνει ιρανική επίθεση, «θα είχε δυνητικά συνέπειες στις διαπραγματεύσεις» που προβλέπεται να διεξαχθούν εμμέσως μεθαύριο Πέμπτη, με την ελπίδα να συμφωνηθεί κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, που θα συνοδευτεί από απελευθέρωση ισραηλινών ομήρων στον θύλακο και παλαιστινίων εγκλείστων σε ισραηλινές φυλακές.
Θα επέλθει εκεχειρία;
Μόνο μια συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, αν αυτή προκύψει από τις διαπραγματεύσεις που ξεκινούν μεθαύριο Πέμπτη, ίσως αποτρέψει ή καθυστερήσει το Ιράν από να προβεί σε άμεσα αντίποινα εναντίον του Ισραήλ για τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, στην Τεχεράνη, δήλωσαν στο Reuters τρεις υψηλόβαθμοι Ιρανοί αξιωματούχοι.
Έπειτα από δέκα μήνες πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, με 40.000 Παλαιστίνιους νεκρούς από ισραηλινούς βομβαρδισμούς, μετά τη σφαγή 1.200 Ισραηλινών από την Χαμάς στο Ισραήλ, μεθαύριο αναμένεται να ξεκινήσουν και πάλι διαπραγματεύσεις με σκοπό την κατάπαυση του πυρός στον παλαιστινιακό θύλακα και την απελευθέρωση ομήρων που παραμένουν όμηροι της Χαμάς, έπειτα από παρέμβαση των χωρών που μεσολαβούν, των ΗΠΑ, της Αιγύπτου και του Κατάρ. Την περασμένη εβδομάδα η κυβέρνηση του Ισραήλ δέχθηκε να στείλει αντιπροσωπεία στις διαπραγματεύσεις, αλλά παραμένει αδιευκρίνιστο αν θα παραστούν εκπρόσωποι της Χαμάς.
Μία από τις πηγές που μίλησαν σήμερα στο Reuters, ένας υψηλόβαθμος Ιρανός αξιωματούχος ασφαλείας, δήλωσε σήμερα ότι η Ισλαμική Δημοκρατία, μαζί με συμμάχους όπως η Χεζμπολάχ, θα εξαπολύσουν απευθείας επίθεση αν οι συνομιλίες για τη Γάζα δεν φέρουν κανένα αποτέλεσμα ή αν η Τεχεράνη αντιληφθεί ότι το Ισραήλ κωλυσιεργεί τις διαπραγματεύσεις.
Η Τεχεράνη, ανέφεραν δύο από τις πηγές, εξετάζει το ενδεχόμενο να στείλει έναν αντιπρόσωπο στις μεθαυριανές διαπραγματεύσεις, κάτι που θα γίνει για πρώτη φορά από την έναρξη του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.
Ο αντιπρόσωπος δεν θα συμμετάσχει απευθείας στις συνομιλίες, αλλά θα συμμετάσχει σε παρασκηνιακές συζητήσεις «για να διατηρήσει μια γραμμή επικοινωνίας σε διπλωματικό επίπεδο» με τις ΗΠΑ, όσο βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις.
Δύο υψηλόβαθμες πηγές, που βρίσκονται κοντά στη λιβανέζικη Χεζμπολάχ τόνισαν ότι η Τεχεράνη θα δώσει μια ευκαιρία στις διαπραγματεύσεις, αλλά δεν θα εγκαταλείψει τις προθέσεις της για αντίποινα.
Μια κατάπαυση του πυρός στη Γάζα θα έδινε στο Ιράν ένα πρόσχημα για μια μικρότερης κλίμακας «συμβολική» απάντηση, στη δολοφονία Χανίγα είπε μια από τις πηγές.
Δύο από τις ιρανικές πηγές δήλωσαν ότι το Ιράν θα υποστήριζε τη Χεζμπολάχ και άλλους συμμάχους αν αυτοί απαντούσαν στη δολοφονία του Χανίγια και του ανώτατου στρατιωτικού διοικητή της Χεζμπολάχ, Φουάντ Σουκρ, ο οποίος σκοτώθηκε σε ισραηλινή επιδρομή στη Βηρυτό.
Οι πηγές δεν διευκρίνισαν ποια μορφή θα μπορούσε να έχει αυτή η υποστήριξη.
Αδιευκρίνιστες οι προθέσεις της Χαμάς στις συνομιλίες
Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν χθες ότι αναμένουν ότι οι συνομιλίες της Πέμπτης θα διεξαχθούν βάσει προγράμματος και ότι μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός είναι ακόμα δυνατή.
Ο ειδησεογραφικός ιστότοπος Axios τόνισε ότι ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν σχεδιάζει να αναχωρήσει σήμερα για τις συνομιλίες συζητήσεις στο Κατάρ, με την Αίγυπτο και το Ισραήλ.
Επισήμως, το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών συνέχισε να απορρίπτει διεθνείς εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση έναντι του Ισραήλ, ανακοινώνοντας σήμερα ότι οι τελευταίες εκκλήσεις που έγιναν χθες από τη Γαλλία, τη Γερμανία και τη Βρετανία, «στερούνται πολιτικής λογικής και αντιφάσκουν με τις αρχές του διεθνούς δικαίου».
Η αμερικανική κυβέρνηση προειδοποίησε τη Δευτέρα εναντίον ενδεχόμενης «σειράς σημαντικών επιθέσεων» του Ιράν στο Ισραήλ, πιθανόν εντός ημερών, ενώ και ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες, σύμφωνα με δημοσιεύματα, αναμένουν ιρανικά αντίποινα.
Από την πλευρά της η Χαμάς εμμένει στο αίτημά της οι συνομιλίες για την εκεχειρία στη Γάζα να επικεντρωθούν σε μια συμφωνία που έχει ήδη συζητηθεί με το Ισραήλ και τους μεσολαβητές αντί να ξεκινήσουν εκ νέου, δήλωσε σήμερα αξιωματούχος του παλαιστινιακού κινήματος.
Το Σαββατοκύριακο η οργάνωση με ανακοίνωσή της ζήτησε την «εφαρμογή» του σχεδίου που πρότειναν στις αρχές Ιουλίου οι Αμερικανοί για εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζα, «αντί να εμπλακεί σε περισσότερες διαπραγματεύσεις ή να φέρει νέες προτάσεις».
Αξιωματούχος της Χαμάς χαρακτήρισε στο Reuters λανθασμένο ένα δημοσίευμα του CNN που ανέφερε ότι το παλαιστινιακό κίνημα σχεδιάζει να λάβει μέρος στις συνομιλίες της Πέμπτης. «Η ανακοίνωσή μας τις προάλλες ήταν σαφής: αυτό που χρειάζεται είναι η εφαρμογή, όχι περισσότερες διαπραγματεύσεις», είπε ο αξιωματούχος, ο οποίος αρνήθηκε να κατονομαστεί.
πηγές: ΑΠΕ/ΜΠΕ, ΒΡΑΔΥΝΗ