Η Δεσποτική εορτή της Πεντηκοστής στο Κάστρο του Διδυμοτείχου συνδέεται αναπόσπαστα με ιστορικά γεγονότα, που έλαβαν χώρα στις αρχές του 13ου αιώνα, όταν μετά από πολύμηνη πολιορκία διεσώθη η πόλις και το Κάστρο, κατά θαυμαστό τρόπο.
Ξημερώνοντας Κυριακή της Πεντηκοστής του έτους 1205 αφού προηγήθηκε αγρυπνία στη συνέχεια λιτανεύθηκαν στα τείχη του Κάστρου οι θαυματουργές εικόνες, που μέχρι σήμερα φυλάσσονται στον Ιερό μεταβυζαντινό Ναό (τότε Μοναστήρι) του Σωτήρος Χριστού Παντοκράτορος. Με τη δύναμη της προσευχής των υπερασπιστών του Κάστρου και την παρέμβαση του Κυρίου «φούσκωσε», όπως λένε οι ντόπιοι, ο Ερυθροπόταμος και με τα ορμητικά νερά του παρέσυρε και διέλυσε όλο το στρατόπεδο των πολιορκητών.
Ο επί τριήμερο εορτασμός της Πεντηκοστής και της ανάμνησης της θαυματουργικής διάσωσης του Κάστρου συγκέντρωσε και φέτος τις φλογερές ψυχές των φιλογενών κατοίκων του Διδυμοτείχου στο Κάστρο και ειδικώτερα στην Εκκλησία του Σωτήρος Χριστού. Το εσπέρας του Σαββάτου εψάλη ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Σεβ. Μητροπολίτου Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνού, και ευλογήθησαν οι άρτοι. Το πρωί της Κυριακής της Πεντηκοστής, της Θείας Λειτουργίας προέστη ο Σεβ. Μητροπολίτης Αδριανουπόλεως κ. Αμφιλόχιος, Ιεράρχης του Οικουμενικού Θρόνου, συλλειτουργούντων του Σεβ. Μητροπολίτου Στρωμνίτσης κ. Ναούμ, Ιεράρχου της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος, και του επιχώριου Μητροπολίτου κ. Δαμασκηνού, ο οποίος στη συνέχεια προέστη του Εσπερινού της Γονυκλισίας. Ακολούθησε η λιτάνευση των ιερών εικόνων, κατά το έθος, από τον Ιερό Ναό του Σωτήρος Χριστού στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Αθανασίου, ενώ οι πιστοί κρατώντας καρυδόφυλλα στα χέρια, κατά το έθιμο, με περισσή ευλάβεια «πέρασαν κάτω από τις εικόνες», χάριν αγιασμού και ευλογίας.
Την επομένη, το πρωί της Δευτέρας του Αγίου Πνεύματος, της Ευχαριστιακής Συνάξεως στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Αθανασίου προέστη ο οικείος Μητροπολίτης και στη συνέχεια λιτανεύθηκαν και πάλι οι θαυματουργές εικόνες από τον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Αθανασίου στον Ιερό Ενοριακό Ναό του Σωτήρος Χριστού.
Ο Σεβασμιώτατος σχολιάζοντας τον εορτασμό της Πεντηκοστής στο Κάστρο του Διδυμοτείχου, μεταξύ άλλων, τόνισε: «Αυτή η λιτανεία στα ίχνη των θεοφιλών προγόνων μας αποτελεί για το ευσεβές πλήρωμα της τοπικής Εκκλησίας ηθικό κεφάλαιο και τιμαλφή κληρονομιά, η οποία μεταλαμπαδευομένη από γενιάς σε γενιά, διδάσκει και φρονηματίζει και προάγει και ζωογονεί. Ο λογισμός, η σκέψη και ο στοχασμός όλων μας δεν είναι δυνατόν αυτές τις μέρες να μην ανατρέχουν στο παρελθόν, όσο μακρυνό και αν είναι. Μέσα στο μεγαλείο της φύσης, που περιβάλλει το Κάστρο του Διδυμοτείχου, αντηχούν φωνές μυστικές που μαρτυρούν γεγονότα αδιαμφισβήτητης αξίας. Η πραγματικότητα αυτή επιζεί διά μέσου των αιώνων ως μεγαλοπρεπής αναβίωση παρελθούσας προγονικής δόξας και ως άφωνος μαρτυρία της πατρώας ευσεβείας και φιλογενείας. Όλη αυτή η ιεροτελεστία είναι κατάλοιπο της μεγάλης και ιερής κληρονομιάς του λαμπρού και ανεπανάληπτου παρελθόντος του Διδυμοτείχου. Όλη αυτή η ανακύκληση αποτελεί αναμφιβόλως βίωμα αξιολογικό και εκφράζει την πιστότητα του λαού του Θεού στην πολιά παράδοση και την ιστορία του».
Στις εκδηλώσεις παρέστησαν ο Βουλευτής Έβρου Σταύρος Κελέτσης, ο Δήμαρχος Διδυμοτείχου Ρωμύλος Χατζηγιάννογλου, ο Διοικητής της XVI Μεραρχίας Υποστράτηγος Κωνσταντίνος Καραμανίδης, ο Θεματικός Αντιπεριφερειάρχης Βασίλειος Δελησταμάτης, ο Διοικητής της 30ης Ταξιαρχίας Ταξίαρχος Ιωάννης Ματθαίου, ο Επίτιμος Αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ. Αναστάσιος Δημοσχάκης, η Διοικητής της Σχολής Αστυφυλάκων Διδυμοτείχου Αστυνόμος Α΄ Αναστασία Πουρναρά, οι πρώην Δήμαρχοι Διδυμοτείχου Παρασκευάς Πατσουρίδης και Χρήστος Τοκαμάνης και πλήθος πιστών.
