Στην υποχρεωτική παύση εργασιών για εξωτερικές εργασίες και τηλεργασία προσανατολίζεται το υπουργείο Εργασίας για τον ιδιωτικό τομέα λόγω καύσωνα.
Ειδικότερα εφόσον η θερμοκρασία επιδεινωθεί το υπουργείο θα προχωρήσει σε υποχρεωτική παύση εργασιών για εξωτερικές εργασίες και delivery από τις 12.00 το μεσημέρι ενώ εξετάζεται και η σύσταση της τηλεργασίας.
Στο μεταξύ στοχευμένοι έλεγχοι για τη θερμική καταπόνηση ξεκινάει το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας και έχουν ήδη δοθεί εντολές σε όλες τις περιφερειακές διευθύνσεις και οι επιθεωρητές υγείας και ασφάλειας είναι σε επιφυλακή για τον έλεγχο τυχόν καταγγελιών.
Μάλιστα στις περιπτώσεις έκθεσης εργαζομένων σε περιβάλλοντα υψηλής θερμικής καταπόνησης, οι επιθεωρητές προχωρούν κυρίως σε άμεση παύση των εργασιών και κατά περίπτωση σε πρόστιμα από 500 ευρώ.
Κατά την θερινή περίοδο, οι εργαζόμενοι εκτίθενται σε υψηλές θερμοκρασίες εντός και εκτός της εργασίας τους, γεγονός που συντελεί σε σημαντική καταπόνησή τους και δύναται να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας.
Σύμφωνα με την Εγκύκλιο 34666/6.6.2024 (ΑΔΑ: ΡΓ1Ν46ΝΛΔΓ-ΩΟ6), αυτή τη στιγμή τα μέτρα που ισχύουν είναι τα εξής:
Πρόληψη θερμικής καταπόνησης
1. Διαλείμματα: Οργάνωση του χρόνου εργασίας με προγραμματισμό διαλειμμάτων κατάλληλης διάρκειας για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων
2. Προγραμματισμός Εργασιών: Εκτέλεση εργασιών που συνεπάγονται υψηλή θερμική καταπόνηση, κατά το δυνατόν, σε ώρες εκτός θερμοκρασιακών αιχμών.
3. Μείωση ή παύση της απασχόλησης: Μείωση ή παύση εργασιών σε θερμικά επιβαρυμένους χώρους όπως μηχανοστάσια, χυτήρια, υαλουργεία, κεραμοποιεία, ναυπηγεία κ.λπ., μεταξύ των ωρών 12.00-16.00.
4. Διαμόρφωση χώρων διαλείμματος: Δημιουργία κατάλληλων χώρων διαλείμματος εξοπλισμένων με σύστημα κλιματισμού, σε συνεργασία με τον Τεχνικό Ασφάλειας, τον Ιατρό Εργασίας και εκπροσώπους των εργαζομένων.
Σε ό,τι αφορά τις υπαίθριες εργασίες, τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν για να αντιμετωπιστεί τυχόν θερμική καταπόνηση των εργαζομένων ανεξαρτήτως του είδους απασχόλησής τους συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών πλατφορμών, προβλέπεται:
1. Κατάλληλα καλύμματα και προστατευτικά μέσα: Παροχή κατάλληλων καλυμμάτων κεφαλής και προστατευτικών μέσων δέρματος.
2. Σκιερά μέρη για διαλείμματα: Διαμόρφωση ή επιλογή σκιερού μέρους για διαλείμματα.
3. Στέγαστρα για εργασίες: Διαμόρφωση ή επιλογή σκιερού μέρους ή κατασκευή κατάλληλων στεγάστρων για την εκτέλεση εργασιών, όπου αυτό είναι δυνατόν.
4. Προγραμματισμός εργασιών: Προγραμματισμός των εργασιών έτσι ώστε οι πλέον επιβαρυμένες (π.χ. εργασίες ασφαλτόστρωσης) να γίνονται τις ώρες που οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες.
5. Μείωση απασχόλησης ή παύση εργασιών: Μείωση της απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ των ωρών 12.00-16.00 σε χειρωνακτικές εργασίες που εκτελούνται σε εξωτερικό χώρο. Ενδεικτικά αναφέρονται: οι εργασίες σε τεχνικά και οικοδομικά έργα, εργοτάξια, διανομή και μεταφορά προϊόντων και αντικειμένων με δίτροχο όχημα, πατίνι, τροχοπέδιλα κ.α (delivery). Εφόσον εφαρμοστεί το μέτρο της παύσης εργασιών διανομής, μπορεί να διατηρείται ενεργή η επιλογή της παραγγελιοληψίας με παραλαβή του χρήστη απευθείας από το κατάστημα (takeaway) καθώς και ενδεχόμενη δυνατότητα να εκτελείται διανομή με οχήματα ιδιωτικής χρήσης εκτός των δίκυκλων και λοιπών μέσων.
6. Ειδική πρόβλεψη για τις εγκαταστάσεις χυτηρίων και μεταλλουργίες
Πέραν της συσσώρευσης θερμότητας από την άμεση ηλιακή ακτινοβολία υπό συνθήκες καύσωνα – για την αντιμετώπιση της οποίας προβλέπεται η χρήση καλυμμάτων κεφαλής και αυχένα και άλλων προστατευτικών μέσων του δέρματος, π.χ. αντηλιακών κρεμών – οι υψηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος κατά το θέρος αποτελούν πρόσθετο επιβαρυντικό παράγοντα για τους εργαζόμενους που εκτίθενται ήδη σε ακτινοβολούμενη θερμότητα λόγω της παραγωγικής διαδικασίας (π.χ. σε εγκαταστάσεις χυτηρίων και μεταλλουργίες).
Για τις περιπτώσεις τέτοιων δυσμενών συνθηκών στους χώρους εργασίας διατίθενται, ούτως ή άλλως, μια σειρά από μέσα ατομικής προστασίας μερών ή ολόκληρου του σώματος (π.χ. σκούρα γυαλιά προστασίας των οφθαλμών σε κλιβάνους βιομηχανιών τροφίμων, ασπίδες προστασίας του προσώπου, ολόσωμες θερμομονωτικές στολές κ.ά.), τα οποία ο εργοδότης οφείλει να χορηγεί στους εργαζόμενους αφού πρώτα λάβει υπόψη του την έγγραφη γνώμη του Τεχνικού Ασφαλείας και του Ιατρού Εργασίας (αν προβλέπεται) και αξιολογήσει κατά πόσον ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της εργασίας.
Υποχρεώσεις των εργοδοτών
Επισημαίνεται ότι, στις υποχρεώσεις των εργοδοτών, μεταξύ των άλλων συμπεριλαμβάνονται οι εξής:
- Ο προσδιορισμός των εργασιών και των χώρων εργασίας όπου ο κίνδυνος θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων αναμένεται να είναι αυξημένος, με αναλυτική εξειδίκευση των τεχνικών και οργανωτικών μέτρων που πρέπει κατά περίπτωση να ληφθούν για την αντιμετώπισή του, πραγματοποιείται με την ενεργό συμμετοχή του Τεχνικού Ασφαλείας και του Ιατρού Εργασίας (όπου προβλέπεται να απασχολείται), σε συνεργασία με τους εργαζομένους και τους εκπροσώπους τους.
Όλα τα παραπάνω πρέπει να αποτυπώνονται στη γραπτή εκτίμηση των υφιστάμενων κατά την εργασία κινδύνων για την υγεία και ασφάλεια που προβλέπεται βάσει των παρ. 1- εδάφιο α’ & παρ. 3-7, του άρθρου 43, του Κώδικα νόμων για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων (ΚΝΥΑΕ, ν. 3850/2010, ΦΕΚ 84 Α’).
- Η λήψη των κατάλληλων κατά περίπτωση τεχνικών και οργανωτικών μέτρων για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων. Ενδεικτικός κατάλογος τεχνικών και οργανωτικών μέτρων παρατίθεται στο Παράρτημα 1 της Εγκυκλίου, και τα οποία παρατίθενται συνοπτικά στην συνέχεια.
- Η οργάνωση της κατάλληλης υποδομής για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και την παροχή πρώτων βοηθειών που προβλέπεται βάσει των παρ. 1 & 2, του άρθρου 45, του ΚΝΥΑΕ (ν. 3850/2010).
- Η ενημέρωση και παροχή οδηγιών στους εργαζόμενους.
- Η χορήγηση στους εργαζόμενους κατάλληλων μέσων ατομικής προστασίας.
- Σε κάθε περίπτωση, η θερμοκρασία στους χώρους εργασίας πρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ανθρώπινου οργανισμού λαμβανομένης υπόψη
- της φύσης της εργασίας,
- της σωματικής προσπάθειας που απαιτείται για την εκτέλεσή της και
- των κλιματολογικών συνθηκών των εποχών του έτους, σύμφωνα με το π.δ. 305/96 “Ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας που πρέπει να εφαρμόζονται στα προσωρινά ή κινητά εργοτάξια σε συμμόρφωση προς την οδηγία 92/57/EOK” και το π.δ. 16/96, “Ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας στους χώρους εργασίας σε συμμόρφωση με την οδηγία 89/654/EOK”, όπου και αναφέρεται η υποχρέωση εφαρμογής των ειδικών μέτρων που προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις και τις εγκυκλίους οδηγίες σε περίπτωση καύσωνα.
- Οι εργοδότες οφείλουν να επιδεικνύουν ιδιαίτερη μέριμνα για την προστασία των εργαζομένων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Η ένταξη των εργαζομένων στις παραπάνω ομάδες γίνεται:
- από τον Ιατρό Εργασίας της επιχείρησης και,
- όπου δεν προβλέπεται η απασχόληση Ιατρού Εργασίας, με ιατρική βεβαίωση που θα προσκομίζει ο ίδιος ο εργαζόμενος.
- Επιχειρήσεις υπαγόμενες σε συλλογικές ρυθμίσεις εργασίας εν ισχύ, οφείλουν να τηρούν τα μέτρα προστασίας των εργαζομένων από τη θερμική καταπόνηση, σύμφωνα με τυχόν ειδικούς όρους που περιλαμβάνονται σε αυτές. Ο έλεγχος εφαρμογής των μέτρων για την προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων πραγματοποιείται από τους αρμόδιους Επιθεωρητές ΑΥΕ της Επιθεώρησης Εργασίας.
- Επισημαίνεται ότι συμβάντα στο χώρο εργασίας που σχετίζονται με τη θερμική καταπόνηση όπως αυτά εξειδικεύονται στο Παράρτημα 2, (παρατίθενται στην συνέχεια) αναγγέλλονται από τον εργοδότη στην Επιθεώρηση Εργασίας.
Συνοπτικά τα 10 μέτρα για την προστασία των εργαζομένων από τη θερμική καταπόνηση υπό συνθήκες καύσωνα
Συνοπτικά τα 10 μέτρα για την προστασία των εργαζομένων από τη θερμική καταπόνηση υπό συνθήκες καύσωνα, με έμφαση στις εξωτερικές εργασίες και φιανομή, είναι τα εξής;
| Α/Α | ΕΙΔΟΣ ΜΕΤΡΩΝ | ΜΕΤΡΑ |
| 1. | ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ | |
| 1. 1. | Διαλείμματα: | Οργάνωση του χρόνου εργασίας με προγραμματισμό διαλειμμάτων κατάλληλης διάρκειας για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων |
| 1.2. | Προγραμματισμός Εργασιών: | Εκτέλεση εργασιών που συνεπάγονται υψηλή θερμική καταπόνηση, κατά το δυνατόν, σε ώρες εκτός θερμοκρασιακών αιχμών. |
| 1.3. | Μείωση ή παύση της απασχόλησης: | Μείωση ή παύση εργασιών σε θερμικά επιβαρυμένους χώρους όπως μηχανοστάσια, χυτήρια, υαλουργεία, κεραμοποιεία, ναυπηγεία κ.λπ., μεταξύ των ωρών 12.00-16.00. |
| 1.4. | Διαμόρφωση χώρων διαλείμματος: | Δημιουργία κατάλληλων χώρων διαλείμματος εξοπλισμένων με σύστημα κλιματισμού, σε συνεργασία με τον Τεχνικό Ασφάλειας, τον Ιατρό Εργασίας και εκπροσώπους των εργαζομένων. |
| 2. | Σε ό,τι αφορά τις υπαίθριες εργασίες, τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν για να αντιμετωπιστεί τυχόν θερμική καταπόνηση των εργαζομένων ανεξαρτήτως του είδους απασχόλησής τους συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών πλατφορμών, προβλέπεται: | |
| 2.1. | Κατάλληλα καλύμματα και προστατευτικά μέσα: | Παροχή κατάλληλων καλυμμάτων κεφαλής και προστατευτικών μέσων δέρματος. |
| 2.2. | Σκιερά μέρη για διαλείμματα: | Διαμόρφωση ή επιλογή σκιερού μέρους για διαλείμματα. |
| 2.3. | Στέγαστρα για εργασίες: | Διαμόρφωση ή επιλογή σκιερού μέρους ή κατασκευή κατάλληλων στεγάστρων για την εκτέλεση εργασιών, όπου αυτό είναι δυνατόν. |
| 2.4. | Προγραμματισμός εργασιών: | Προγραμματισμός των εργασιών έτσι ώστε οι πλέον επιβαρυμένες (π.χ. εργασίες ασφαλτόστρωσης) να γίνονται τις ώρες που οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες. |
| 2.5. | Μείωση απασχόλησης ή παύση εργασιών: | Μείωση της απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ των ωρών 12.00-16.00 σε χειρωνακτικές εργασίες που εκτελούνται σε εξωτερικό χώρο. Ενδεικτικά αναφέρονται:Οι εργασίες σε τεχνικά και οικοδομικά έργα, εργοτάξια,
Διανομή και μεταφορά προϊόντων και αντικειμένων με δίτροχο όχημα, πατίνι, τροχοπέδιλα κ.α (delivery). Εφόσον εφαρμοστεί το μέτρο της παύσης εργασιών διανομής, μπορεί να διατηρείται ενεργή η επιλογή της παραγγελιοληψίας με παραλαβή του χρήστη απευθείας από το κατάστημα (take away) καθώς και ενδεχόμενη δυνατότητα να εκτελείται διανομή με οχήματα ιδιωτικής χρήσης εκτός των δίκυκλων και λοιπών μέσων. |
