Στην εκδήλωση Υψηλού Επιπέδου (signature event) της προεδρίας, που ασκεί κατά το μήνα Μάιο του 2025 στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ως εκλεγμένο μη μόνιμο μέλος του οργάνου, για τη θαλάσσια ασφάλεια αναμένεται να προεδρεύσει μεθαύριο Τρίτη 20 Μαΐου ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Σύμφωνα με ενημέρωση από το Γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού, ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να προχωρήσει σε εθνική παρέμβαση κατά την οποία θα αναδείξει τις απειλές για τη θαλάσσια ασφάλεια και την ελεύθερη ναυσιπλοΐα, αλλά και τη σημασία της θαλάσσιας ασφάλειας για τη διεθνή ειρήνη, σταθερότητα και ασφάλεια και τον ρόλο της Ελλάδας.
Σημειώνεται ότι δυνατότητα παρεμβάσεων έχουν όχι μόνο τα 15 κράτη μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά το σύνολο των μελών του ΟΗΕ που ενδιαφέρονται να παρέμβουν. Μάλιστα και σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στη συνεδρίαση θα συμμετέχουν και διεθνείς φορείς, ενώ θα ξεκινήσει με εισηγήσεις ομιλητών, μεταξύ των οποίων ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, η πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών Μελίνα Τραυλού και άλλοι.
Για την Ελλάδα
Ένα ταξίδι μεγάλων προσδοκιών, αφού ο κ. Μητσοτάκης παρόντος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ και από το πιο επίσημο forum του πλανήτη, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, θα έχει την ευκαιρία να ξεδιπλώσει όλο το πλέγμα των ελληνικών θέσεων για τα δικαιώματα της χώρας μας στο Αιγαίο, και να αποκρούσει τις τουρκικές διεκδικήσεις. Παράλληλα, αναμένεται να έχει συναντήσεις με σημαντικούς παράγοντες της πολιτικής και οικονομικής ζωής των ΗΠΑ στη Νέα Υόρκη και όχι μόνο. Έμπειροι διπλωμάτες ανέφεραν ότι επί της ουσίας ο Έλληνας πρωθυπουργός μέσω του Σ.Α. θα απευθυνθεί σε όλο τον πλανήτη, και κυρίως στον Ταγίπ Ερντογάν και την Τουρκία.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Βραδυνής της Κυριακής», ο κ. Μητσοτάκης θα αναφερθεί εκτενώς στις συνθήκες για το Δίκαιο της Θάλασσας και τις διεθνείς κανονιστικές συμβάσεις επί των οποίων στηρίζεται η χώρα μας για να υποστηρίξει τις θέσεις της έναντι των τουρκικών απαιτήσεων.
Παράλληλα, θα τονίσει ότι οι διαφορές επ’ αυτών πρέπει να επιλύονται στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, το οποίο έχει ως οδηγό τις διεθνείς συμβάσεις και συνθήκες.
Ο πρωθυπουργός θα έχει, επί της ουσίας, μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να παρουσιάσει τις ελληνικές θέσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας ως προεδρεύων, εν όψει και της πιθανής συνάντησής του με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει την ευκαιρία να συναντηθεί και με τον γ.γ. του ΟΗΕ Α. Γκουτέρες, μιία συνάντηση η οποία έχει ιδιαίτερο βάρος εν όψει ειδικά των εξελίξεων στο Κυπριακό.
Παράγοντες του ΥΠ.ΕΞ. επισημαίνουν ότι είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για την Ελλάδα η παρέμβαση του πρωθυπουργού στο Συμβούλιο Ασφαλείας για ένα μείζον θέμα όπως η Θαλάσσια Ασφάλεια, την ώρα που πολλά πολεμικά μέτωπα είναι ανοιχτά και η ασφαλής ναυσιπλοΐα δεν θεωρείται δεδομένη σε πολλά μήκη και πλάτη της Γης.
Την Πέμπτη 22 Μαΐου θα γίνει ειδική συνεδρίαση στο Συμβούλιο Ασφαλείας για την προστασία των αμάχων, στην οποία θα προεδρεύσει ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης. Το βάρος της προετοιμασίας το έχει αναλάβει ο Έλληνας πρέσβης στον ΟΗΕ Ευάγγελος Σέκερης.
Στο μεταξύ, κορυφώνονται οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις προκειμένου να εξασφαλιστεί μία συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον πρόεδρο Τραμπ στο Λευκό Οίκο.
Για την ώρα δεν έχει κλείσει κάτι, αλλά οι πληροφορίες αναφέρουν ότι κινητοποιήθηκαν τόσο το ελληνικό λόμπι όσο και επιφανείς Έλληνες μεγαλοεπιχειρηματίες. Παράλληλα, η εταιρία λόμπινγκ που συνεργάζεται με την κυβέρνηση έχει «απλώσει δίχτυα» στην Ουάσινγκτον αναμένοντας ένα θετικό αποτέλεσμα.
Στην εξίσωση υπάρχουν και ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος καθώς και ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, που διατηρούν άριστες σχέσεις με το σύστημα Τραμπ. Τα μέχρι τώρα δεδομένα δεν είναι ούτε αισιόδοξα ούτε απαισιόδοξα, αν και όλα δείχνουν ότι είναι πολύ δύσκολο, αυτή τη στιγμή, μία τέτοια συνάντηση χωρίς καμία ατζέντα.
Ο κ. Μητσοτάκης θέλει απλώς να βολιδοσκοπήσει τις προθέσεις του Αμερικανού προέδρου για την περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου, και να σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις στην εξωτερική πολιτική με βάση τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται.
Την ίδια ώρα, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης είπε, σύμφωνα με πληροφορίες, σε συνομιλητές του, ότι αυτή τη στιγμή βρίσκονται όλα στο στάδιο των πολλαπλών διαβουλεύσεων για διάφορα ζητήματα, και όταν έρθει ο χρόνος θα συναντηθούν οι δύο ηγέτες. «Είναι ήδη δομημένη η σχέση από την πρώτη θητεία του Αμερικανού προέδρου.
Αυτή τη στιγμή οι δίαυλοι υπάρχουν με την αμερικανική Διοίκηση, είχαν καλλιεργηθεί και πριν από τις αμερικανικές εκλογές», ανέφερε συγκεκριμένα ο Έλληνας υπ. Εξωτερικών.
Διπλωματικοί κύκλοι υπενθυμίζουν ότι ο κ. Μητσοτάκης είναι από τους λίγους Ευρωπαίους ηγέτες που έχουν ήδη συνεργαστεί με τον Ντόναλντ Τραμπ στην πρώτη θητεία του, με τις σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ να έχουν στρατηγικό βάθος.
Αργεί η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν
Ούτε η Ελλάδα ούτε η Τουρκία δείχνουν να βιάζονται να πραγματοποιηθεί η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στο πλαίσιο του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας.
Αυτό, τουλάχιστον, φάνηκε από τη χθεσινή συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν στην Αττάλεια, στο πλαίσιο της Συνόδου των ΥΠ.ΕΞ. των χωρών του ΝΑΤΟ. Είναι αξιοσημείωτο πως μετά τη συνάντηση διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι συζητήθηκαν θέματα προετοιμασίας του επόμενου ΑΣΣ Ελλάδας – Τουρκίας και σχετικές ανακοινώσεις θα υπάρξουν τις επόμενες ημέρες σχετικά με την ημερομηνία διεξαγωγής Πολιτικού Διαλόγου, Θετικής Ατζέντας και Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας.
Με λίγα λόγια, το ΑΣΣ βρίσκεται τελευταίο στην ατζέντα, και θα προηγηθούν οι άλλες δύο συναντήσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες πάντως, η ημερομηνία συνάντησης των δύο ηγετών μεταφέρεται για το καλοκαίρι, ενώ διπλωμάτες αναφέρουν ως εκτίμηση «μερικούς μήνες ακόμη». Όπως και να έχει όμως, το βέβαιο είναι πως οι δύο πλευρές δεν επιθυμούν να γίνει κάτι απλώς για να γίνει, αλλά θα πρέπει να βγει «λευκός καπνός», τουλάχιστον σε ορισμένα ζητήματα.
Πηγές από κύκλους του ΥΠ.ΕΞ. σημείωναν ότι η Τουρκία έχει κάθε λόγο να μη βιάζεται, αφού «έχει απλωμένο τραχανά» και περιμένει τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή. Υπό αυτή την έννοια, ούτε η Ελλάδα έχει κανέναν λόγο να βιάζεται, περιμένοντας ακριβώς το ίδιο. Ο Τραμπ, οι σχέσεις του με τον Νετανιάχου, αλλά και η στάση του απέναντι στην Τουρκία είναι μερικά από αυτά που πρέπει να αποσαφηνιστούν, σύμφωνα με την ελληνική διπλωματία.
Η πρόσφατη εξέλιξη στις ΗΠΑ, όπου το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ενέκρινε ενδεχόμενη πώληση πυραύλων και συναφούς εξοπλισμού στην Τουρκία, εκτιμώμενης αξίας περίπου 304 εκατ. δολαρίων, δεν είναι κάτι που βοηθάει τη χώρα μας. Παράλληλα, η Άγκυρα πιέζει ασφυκτικά για τα F-35, και για την ώρα, μόνο η πίεση Νετανιάχου τα κρατά μακριά από την Τουρκία.
Η έγκριση πώλησης περιλαμβάνει πυραύλους AIM-9X Sidewinder Block II και προηγμένους πυραύλους αέρος-αέρος AIM-120C-8 μεσαίου βεληνεκούς, σύμφωνα με την ενημέρωση από το αμερικανικό Πεντάγωνο, ενώ λέγεται ότι η Άγκυρα είναι πρόθυμη να αποσύρει τους ρωσικούς πυραύλους και να επανέλθει στις επιλογές της Δύσης.