Μετά τις αποκαλύψεις για τις παράνομες επιδοτήσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, το ελληνικό Δημόσιο καλείται να μαζέψει μέσα σε ελάχιστο χρόνο το αστρονομικό ποσό των 415 εκατ. ευρώ, που –σύμφωνα με την Κομισιόν– δόθηκαν με «μαϊμού» δηλώσεις, πλασματικά στρέμματα και αδιαφανείς διαδικασίες, την περίοδο 2016–2023.
Το δύσκολο έργο της ανάκτησης των «κλεμμένων» επιδοτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ, αναλαμβάνει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), αν και όπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς το πιθανότερο αποτέλεσμα είναι να καταλήξουν οι υπαίτιοι απλώς με χρέη προς το Δημόσιο αντίστοιχα των επιδοτήσεων, καθώς το ζεστό χρήμα που ενθυλάκωσαν έχει κατευθυνθεί σε μεγάλο βαθμό σε ακίνητα, θηριώδη τζιπάκια, πισίνες και άλλες παρεμφερείς επενδύσεις.
Η ειδική ομάδα που πρόκειται να συσταθεί άμεσα, θα επιχειρήσει σε πρώτη φάση σύμφωνα με το ERTNews, να εντοπίσει όλους εκείνους τους «αγρότες» που πήραν παράνομες επιδοτήσεις, ενώ σε δεύτερο χρόνο η αρχίσει η μακρά προσπάθεια της ανάκτησης των αχρεωστήτως καταβληθέντων.
Έτσι ξεκινά άμεσα σαρωτικός έλεγχος σε εκατοντάδες χιλιάδες αγρότες, με διασταυρώσεις δηλώσεων Ε9, μισθωτηρίων, τιμολογίων και δηλωμένων στρεμμάτων.
Στα «ραντάρ» του ελέγχου μπαίνουν πρόσωπα που κατά τα άλλα ήταν δικηγόροι, μηχανικοί, δημόσιοι υπάλληλοι, αλλά παράλληλα δήλωναν χιλιάδες στρέμματα και βοσκοτόπια. Η διαδικασία θα ξεκινήσει από τις Περιφέρειες που έχουν δώσει τις περισσότερες αναφορές για απάτες – με πρώτη τη Κρήτη.
Οι πρώτοι που θα ελεγχθούν είναι όσοι έλαβαν τα μεγαλύτερα ποσά. Όμως η λίστα δεν τελειώνει εκεί. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο μικροσκόπιο μπαίνουν:
• πλασματικά μισθωτήρια με μηδενική αξία,
• δηλώσεις κατοχής αγροτεμαχίων που δεν υφίστανται,
• τιμολόγια για ζώα που δεν υπάρχουν ούτε… στο χαρτί.
Ιδιαίτερο βάρος θα δοθεί και στις βιολογικές εκτροφές, που προβλέπουν αυξημένες επιδοτήσεις, αλλά συνοδεύονται από αυστηρές προϋποθέσεις (ειδική διατροφή με αντίστοιχα τιμολόγια). Όποιος δήλωνε «βιολογικά ζώα» χωρίς να αποδείξει τις αγορές τους, είναι πλέον στο στόχαστρο.
Παράλληλα με τους ελέγχους δηλώσεων και παραστατικών, η ΑΑΔΕ θα ανοίξει τραπεζικούς λογαριασμούς όσων έχουν λάβει ύποπτες ενισχύσεις. Το βάρος θα πέσει στη διασταύρωση δηλωθέντων εισοδημάτων από αγροτική παραγωγή με το πραγματικό οικονομικό όφελος.
Όποιος δεν μπορεί να δικαιολογήσει τα ποσά, κινδυνεύει με έκτακτη φορολόγηση 45% για κάθε ευρώ που λείπει. Η Οικονομική Αστυνομία ερευνά ήδη και τον ρόλο μεσαζόντων — πρόσωπα που λειτουργούσαν ως ενδιάμεσοι μεταξύ αγροτών και ΟΠΕΚΕΠΕ, έναντι ποσοστού επί των επιδοτήσεων.
Στα χέρια της ΑΑΔΕ βρίσκεται ένα ακόμα εργαλείο: λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης, το οποίο εντοπίζει αποκλίσεις, αναντιστοιχίες, ελλείψεις στοιχείων και βγάζει αυτόματα “κόκκινες σημαίες”. Το σύστημα αυτό θα διασταυρώνει δηλώσεις Ε9, δηλώσεις ΟΣΔΕ, τιμολόγια και τραπεζικά δεδομένα.
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ετοιμάζει έφεση κατά της απόφασης της Κομισιόν, όμως η Ε.Ε. δεν περιμένει: έχει ήδη αποφασίσει να παρακρατήσει το ποσό από τις αγροτικές επιδοτήσεις του 2026, με δυνατότητα επιμερισμού σε τρεις δόσεις (2026–2028).
Για να μη φορτωθούν όλοι οι αγρότες τον λογαριασμό, τα συναρμόδια υπουργεία σχεδιάζουν να καλύψουν προσωρινά την τρύπα από τον προϋπολογισμό — αλλά με στόχο να τα πάρουν πίσω μέχρι τελευταίου ευρώ από όσους καταλογιστούν οι παρατυπίες.
Η βεβαίωση των ποσών θα γίνει βάσει του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, με πρόβλεψη κατασχέσεων και δεσμεύσεων λογαριασμών. Η ευθύνη θα βαρύνει αποκλειστικά τους τελικούς δικαιούχους — όχι μεσάζοντες ή συμβούλους που, σε αρκετές περιπτώσεις, φέρεται να έπαιρναν «ποσοστά» για να στήνουν τα «πακέτα».
Είναι πάντως σαφές, ότι η Κομισιόν θα παρακρατήσει τα 415 εκατ. ευρώ από τις επιδοτήσεις του 2026. Βάσει Κανονισμού, το ποσό μπορεί να κατανεμηθεί σε 3 δόσεις (2026, 2027, 2028), εφόσον, όμως, συμφωνήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Για να μην επιβαρυνθούν δε όλοι οι αγρότες, νόμιμοι και παράνομοι, τα χρήματα (είτε τα 415 εκατ. ευρώ είτε 138 εκατ. ευρώ ανά έτος) θα καλυφθούν κατ’ αρχάς από τον προϋπολογισμό, ο οποίος θα αντισταθμίσει τις απώλειες όταν και όποτε αποδώσει το «μεγάλο κυνήγι» των παράνομων επιδοτήσεων.
Από το μέγα σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν αποκλείεται να επηρεαστεί και ο δημοσιονομικός σχεδιασμός του 2026, και εν προκειμένω, το εύρος των προωθούμενων φοροελαφρύνσεων με έμφαση στην άμεση φορολογία.
Αρμόδιες πηγές τονίζουν ωστόσο ότι το πλάνο των ελαφρύνσεων δεν πρόκειται να κλονιστεί εκτός και αν στην πορεία προκύψουν και άλλοι αστάθμητοι παράγοντες ενδογενείς ή εξωγενείς οι οποίοι αναγκαστικά θα οδηγήσουν σε αναθεώρηση των σχεδίων.
*με πληροφορίες από protothema.gr & enikos.gr
