Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 76 ετών στη Θεσσαλονίκη ο Βασίλης Παπαβασιλείου, μια σπουδαία μορφή του ελληνικού θεάτρου.
Υπήρξε εμβληματικός σκηνοθέτης, συγγραφέας, ηθοποιός και μεταφραστής.
Το τελευταίο διάστημα είχε νοσηλευτεί αντιμετωπίζοντας σοβαρά προβλήματα υγείας.
Γεννήθηκε το 1949 στη Θεσσαλονίκη. Αρχικά, ξεκίνησε σπουδές στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αλλά δεν τις ολοκλήρωσε, καθώς αποφάσισε να ακολουθήσει τον δρόμο της υποκριτικής, εγγραφόμενος στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης.
Στην πορεία της καριέρας του, είχε σκηνοθετήσει τριάντα παραστάσεις σε διάστημα τριάντα ετών, περιλαμβάνοντας έργα κλασικών και σύγχρονων συγγραφέων όπως Σοφοκλή, Γκολντόνι, Μαριβώ, Χόρβατ, Μποντ, Σαίξπηρ, Πιραντέλλο, Μολιέρου, Αναγνωστάκη, Στάικου, Μανιώτη, κ.ά. Επιπλέον, ασχολήθηκε με τη μετάφραση θεατρικών και πεζών κειμένων, εργαζόμενος πάνω σε έργα συγγραφέων όπως Γκολντόνι, Μποντ, Μολιέρος, Μπαρτ, Σαντ, κ.ά.
Επιπλέον, ασχολήθηκε με τη μετάφραση θεατρικών και πεζών κειμένων, εργαζόμενος πάνω σε έργα συγγραφέων όπως «Τους Ζυγούς Λύσατ»ε (2019), «Η Ελένη» (του Γιάννη Ρίτσου – 2017), «Relax… Mynotis» (2017), «Σιχτίρ ευρώ, μπουντρούμ δραχμή… θα πεις κι ένα τραγούδι», «Ιφιγένεια εν Ταύροις» του Γκαίτε, «Ο Τυχοδιώκτης…» βασισμένος στον Χουρμούζη, «Του Κουτρούλη ο γάμος» (2012), ο «Κύκλωπας» (2013), καθώς επίσης και δύο οπερέτες του Θεόφραστου Σακελλαρίδη.
Η συνεισφορά του στον χώρο του θεάτρου τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις. Είχε τιμηθεί με τον τίτλο του Ιππότη των Γραμμάτων και των Τεχνών από τη Γαλλική Δημοκρατία, με απόφαση του υπουργού Πολιτισμού της Γαλλίας
Τον τίμησαν επίσης φορείς όπως ο Δήμος Αθηναίων, ο Δήμος Χαλανδρίου, η Ενωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών, καθώς και το Φεστιβάλ Θεάτρου Συρακουσών στη Σικελία.
Επιπρόσθετα, παρείχε εκπαίδευση, όχι συστηματικά, σε δραματικές σχολές και στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Η προσφυγική καταγωγή
Τον Μάιο του 2023, σε συνέντευξη του στην «Καθημερινή», είχε μιλήσει για τον εμφύλιο, τον πολιτισμό, τη νέα γενιά, τον Γκαίτε και τη σχέση του με την τεχνολογία.
Με σεβασμό, είχε αναφερθεί στις ρίζες του: «Κατάγομαι από γονείς προσφυγικής γενιάς... Ο παππούς μου, από την πλευρά του πατέρα, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωσή μου. Ήταν αρχιμανδρίτης και με έπαιρνε μαζί του στο ιερό. Όταν κάποιες Πόντιες διαμαρτυρήθηκαν πως “ο μικρός είναι λαϊκός, επιτρέπεται να μπαίνει στο ιερό;”, εκείνος απάντησε: “Μακάρι κι εμείς που εισερχόμεθα επισήμως να είχαμε την καθαρότητα της ψυχής του”».
Με χιούμορ δήλωνε λάτρης του μεγάλου Γερμανού ποιητή Γκαίτε: «Αχ τον άτιμο τον Γκαίτε, πολύ τον εκτιμώ. Διαβάζω πολύ, δουλεύω στο θέατρο. Μπορώ να πω σαν τον Γκαίτε ότι “ύφανα τη ζωή μου με το λήμμα κάποιων γυναικών”».
«Ο εμφύλιος δεν τελείωσε το 1974»
Επιπλέον είχε σχολιάσει την ιστορική συνέχεια του διχασμού στην Ελλάδα: «Ο Εμφύλιος Πόλεμος δεν τελειώνει. Ο γέροντας φίλου μου, βετεράνος της Μικρασιατικής Εκστρατείας, ξυπνούσε με τον εφιάλτη των “τσέτηδων”. Ο Εμφύλιος τερματίζεται 100 χρόνια μετά. Δεν τελείωσε το 1974. Η μεταπολίτευση απλώς ανέδειξε τα φαντάσματα. Το 2015, ζήσαμε μια τραγική φάρσα, την απειλή εξόδου από την Ε.Ε. Πίσω από όλα αυτά, βρίσκεται ο διχασμός του 1915, ο οποίος συνεχίζεται».
Με αφορμή τον ενταφιασμό του τέως βασιλιά, είχε σχολιάσει: «Το 2023 ακούστηκαν τα πάντα. Εκφράστηκε όμως και ένας φόβος για επιστροφή της μοναρχίας. Για μένα, η απόσταση είναι προϋπόθεση κάθε επόμενου βήματος. Δεν σημαίνει παραίτηση ή λήθη ο αντίθετο: σημαίνει μετουσίωση της εμπειρίας σε γνώση και αίτημα μέλλοντος».
Τα Γλυπτά του Παρθενώνα και το «μετά»
Είχε μια ιδιαίτερη προσέγγιση στο ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών: «Ωραία, τα φέρνουμε. Και μετά; Τα βάζουμε στο Μουσείο της Ακρόπολης. Και; Είμαστε ένας μικρός τόπος με μεγάλο παρελθόν. Μήπως πρέπει να κάνουμε κάτι ουσιαστικότερο; Γιατί να μη φτιάξουμε δύο ερευνητικά κέντρα με παγκόσμια ακτινοβολία για τη μελέτη του κλασικού κόσμου; Εκεί, στον πρώην ομφαλό της Γης».
«Μπορούμε να δούμε ότι πίσω από τα μάρμαρα υπάρχει το αίμα των σημερινών ανθρώπων, η αγωνία τους, η ανάγκη τους να ζήσουν με το παρελθόν τους;».
