Τα Πέτρινα Γεφύρια στην Ξάνθη, έχουν τη δική τους, μακραίωνη ιστορία και αποτελούν “αποτύπωμα”, όλων αυτών που πέρασαν και έζησαν αλλά και αγάπησαν αυτό τον τόπο!
Συμβολίζουν τον τρόπο σκέψης και αντίληψης, μιας εποχής που δεν θυσίαζε τα πάντα στο βωμό του κέρδους, αλλα αντίθετα το κόστος δεν λαμβάνονταν υπόψη όταν έπρεπε η όποια παρέμβαση για διασύνδεση οικισμών και χωριών, να γίνει με γνώμονα το σεβασμό στο περιβάλλον και όχι μόνο!
Τα Πέτρινα Γεφύρια, τα οποία αποτελούν ακόμα και σήμερα στοιχείο εκπαίδευσης για τους νέους μηχανικούς του Δ.Π.Θ., αφέθηκαν για πολλά χρόνια στην τύχη τους, μιας και οι τοπικοί παράγοντες δεν έβλεπαν σκοπό και λόγο για την αποκατάστασή τους, ως στοιχείο της ιστορίας και της ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος!
Πρόσφατα, αναλήφθηκαν διάφορες πρωτοβουλίες και απ’ ότι φάνηκε, πήρε μπρος ο μηχανισμός της αποκατάστασης, με έργα συντήρησης και δομικής υποστήριξης!
Ας ευχηθούμε, σύντομα τα Πέτρινα Γεφύρια της Ξάνθης, να αποτελούν το νέο ιστορικό κόσμημα της περιοχής μας!
Η ιστορία των Πετρινων Γεφυριών
Το πλούσιο ορεινό τοπίο της οροσειράς της Ροδόπης με τα ποτάμια και τα ρέματα, έχει ως αποτέλεσμα την κατασκευή μεγάλου αριθμού πέτρινων γεφυριών κατά τους προηγούμενους αιώνες. Τα γεφύρια αυτά που στέκουν μέχρι και σήμερα, ξεκίνησαν να κατασκευάζονται ήδη από τους βυζαντινούς χρόνους, και η κατασκευή τους συνεχίστηκε και κατά την τουρκοκρατία. Από τα 74 γεφύρια που συναντάμε στην Θράκη, τα 54 βρίσκονται στο νομό Ξάνθης και είναι μονότοξα, δίτοξα, ή πολύτοξα. Αρκετά από τα γεφύρια είναι κτισμένα στην κοίτη του ποταμού Κόσυνθου και θα τα δείτε ακολουθώντας τον δρόμο από την Ξάνθη στη Σταυρούπολη (Εθνική οδός Ξάνθης-Δράμας – ΕΟ14) και τον Εχίνο (Εθνική οδός Ξάνθης-Εχίνου – ΕΟ55).
Τα γεφύρια της Θράκης διαφέρουν από αυτά της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας, καθώς είναι μικρότερου μεγέθους. Η τεχνοτροπία τους όμως είναι παρόμοια, διότι το έδαφος της περιοχής επέβαλλε την κατασκευή γεφυριών με μοναδικό υλικό την πέτρα. Έχουν από ένα έως έξι τόξα, και η αντοχή τους στον χρόνο εντυπωσιάζει.
Οι κύριοι κατασκευαστές των γεφυριών της Ροδόπης (εκτός από τα μπουλούκια των ηπειρωτών και μακεδονιτών λιθοξόων) ήταν οι «Δουλγέρηδες» από τη Φιλιππούπολη. Έκτιζαν κάθε λογής κατασκευή: από σπίτια και βρύσες, μέχρι τζαμιά, μιναρέδες, εκκλησίες, καμπαναριά, και, βέβαια, γεφύρια. Με το πέρασμα του χρόνου την τεχνική του κτισίματος των πέτρινων γεφυριών υιοθέτησαν ντόπιοι τεχνίτες της ορεινής Ροδόπης. Ως αποτέλεσμα, πολλά από αυτά που βλέπουμε σήμερα έχουν φτιαχτεί από εκείνους.