Σημαντικές καταγραφές σπάνιων πουλιών πραγματοποιήθηκαν το τελευταίο χρονικό διάστημα στο Δέλτα του Έβρου και στις λίμνες Ισμαρίδα και Βιστωνίδα σε Ροδόπη και Ξάνθη.
Στο Δέλτα του Έβρου κατά τις τελευταίες ημέρες του Δεκεμβρίου το προσωπικό της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Έβρου και Δαδιάς του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) κατέγραψε 120 Χαμωτίδες Tetraxtetrax που είναι και ο μεγαλύτερος αριθμός ατόμων του είδους αυτού που έχει παρατηρηθεί στην Ελλάδα.
Οι Χαμωτίδες Tetraxtetrax αποτελούν σπάνια πουλιά που ενώ παλαιότερα φώλιαζαν στη χώρα μας, πλέον παρατηρούνται μόνο σποραδικά και ακανόνιστα κατά τη διάρκεια του χειμώνα ή κατά τη μετανάστευση, σε περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης.
Είχε προηγηθεί η εμφάνιση 25 Χαμωτίδων, στις αρχές Δεκεμβρίου στις Αλυκές Κίτρους του Εθνικού Πάρκου Δέλτα Αξιού, που προκάλεσε το ενδιαφέρον των ορνιθοπαρατηρητών.
Ωστόσο οι 120 Χαμωτίδες στο Δέλτα του Έβρου αποτελούν μια ιδιαίτερα σημαντική καταγραφή καθώς ο συνήθης διαχειμάζων πληθυσμός δεν υπερβαίνει τις λίγες δεκάδες άτομα. Αξίζει επίσης να επισημανθεί πως η τελευταία περίπτωση φωλιάσματος στην Ελλάδα είχε καταγραφεί το 1917.
Στο μεταξύ, οι πληθυσμοί από Κεφαλούδια τα οποία καταφτάνουν κάθε χρόνο από τον Βορρά, από τον Οκτώβριο και μετά, για να διαχειμάσουν στις λίμνες Βιστωνίδα και Ισμαρίδα, στο τέλος Νοεμβρίου ξεπέρασαν τα 1.100 άτομα.
Πρόκειται για ακόμη μία εντυπωσιακή καταγραφή για το σπάνιο αυτό είδος πάπιας, ιδιαιτέρως αν ληφθεί υπ’ όψη, πως, σύμφωνα με το Bird Life International, o πληθυσμός του είδους στην ανατολική Μεσόγειο και στη νοτιοδυτική Ασία υπολογίζεται σε 5.000-10.000 άτομα.
Το Κεφαλούδι θεωρείται ένα από τα πιο σπάνια πουλιά της Ευρώπης και απειλείται με εξαφάνιση, εξ αιτίας της απώλειας των βιοτόπων που έχει ανάγκη για να φωλιάσει και να τραφεί, της λαθροθηρίας, της τυχαίας παγίδευσης σε δίχτυα και άλλων απειλών.
Τα Κεφαλούδια επισκέπτονται τη λίμνη Βιστωνίδα κάθε φθινόπωρο για να διαχειμάσουν, και κατά τα τέλη Μαρτίου επιστρέφουν στις θέσεις αναπαραγωγής τους σε περιοχές της νότιας Ρωσίας και της κεντρικής Ασίας.
Η προτίμησή τους για τη Βιστωνίδα είναι γνωστή, και μάλιστα τα τελευταία χρόνια η λίμνη συγκεντρώνει το σύνολο σχεδόν του πληθυσμού που έρχεται στην Ελλάδα για να διαχειμάσει. Τα τελευταία δύο χρόνια παρατηρείται μια αύξηση των ατόμων και στη γειτονική Ισμαρίδα.
Η μεγαλύτερη καταγραφή πληθυσμών από Κεφαλούδια στην Ελλάδα έχει γίνει το 1997 όταν και είχαν παρατηρηθεί πάλι στη λίμνη Βιστωνίδα περισσότερα από 2.300 πουλιά. Το γεγονός ότι στην περιοχή έχουν καταμετρηθεί αρκετές φορές πληθυσμοί Κεφαλουδιών μεγαλύτεροι από 1.000 άτομα, δηλαδή το 2%-10% του παγκόσμιου πληθυσμού, καθιστά τη λίμνη Βιστωνίδα έναν από τους σημαντικότερους υγροτόπους στον κόσμο για τη διαχείμαση του είδους.
Ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου εποπτευόμενο από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με αποστολή, τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών στην Ελλάδα, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, την προώθηση και υλοποίηση δράσεων βιώσιμης ανάπτυξης, και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
