Διεπιστημονική Εσπερίδα με θέμα: «Αρχιτεκτονικές και ιστορικές όψεις της μνήμης στον χώρο», διοργανώνουν το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης, το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης (ΔΠΘ) και το πρόγραμμα: «Δράσεις Ιστορίας Μνήμης Πολιτισμού» τη Δευτέρα 4 Απριλίου 2022, από 16:00 έως 20:45.
Η εσπερίδα θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα εκδηλώσεων «Βιργινία Τσουδερού» της Καπναποθήκης «Π» (Καπνεργατών 9). Οι δύο συνεδρίες της εσπερίδας θα εξετάσουν ζητήματα που άπτονται, της συμβολής των ιστορικών χώρων και των μνημείων στη διατήρηση της ιστορική μνήμης, τη λειτουργία της αρχιτεκτονικής και της γλυπτικής ως γλωσσών μνήμης, θεολογικές προεκτάσεις για τη διαμόρφωσης μιας οικουμενικής μνήμης των θυμάτων του πολέμου, τις προοπτικές ανάδειξης του ιστορικού φορτίου τοπόσημων και σημείων του αστικού χώρου στη διδασκαλία της τοπικής ιστορίας και πτυχές της δημόσιας και της τοπικής ιστορίας του προσφυγικού ελληνισμού (1922) και κατά την περίοδο της Κατοχής (Β΄ΠΠ).
Η εσπερίδα αποτελεί μέρος του αφιερώματος και της έκθεσης φωτογραφίας «Χώροι μνήμης, Τόποι μαρτυρίου», του Νίκου Κοσμίδη, που συνδιοργανώνονται από τους προαναφερθέντες φορείς, σε συνεργασία με τον Δήμο Ξάνθης και το Μουσικό Σχολείο Ξάνθης.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Αρχιτεκτονικές και ιστορικές όψεις της μνήμης στον χώρο. Τιμώντας τους νεκρούς των δύο παγκόσμιων πολέμων.
Α’ Συνεδρία: «Αρχιτεκτονικές και αισθητικές όψεις της μνήμης»
16:30 – 18:15
Πρόεδρος: Δημήτριος Πολυχρονόπουλος, Πρόεδρος Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών (ΔΠΘ)
Εισηγητές:
– Αμαλία Παπαϊωάννου, αρχαιολόγος, Επιμελήτρια Μουσείου Θυμάτων Ναζισμού Διστόμου, «Το Μαυσωλείο στο Δίστομο. Ένα δρων μνημείο».
– Δημήτρης Πολυχρονόπουλος, Καθηγητής Αρχιτεκτονικού και Αστικού Σχεδιασμού, Πρόεδρος Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών (ΔΠΘ), Μαρία Γρηγοριάδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Αστικού και Πολεοδομικού Σχεδιασμού, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών (ΔΠΘ),
«Συλλογική μνήμη. Μετασχηματίζοντας το χώρο σε τόπο – Μια αρχιτεκτονική πρόταση για τη μνήμη του Ολοκαυτώματος στην πλατεία Ελευθερίας στη Θεσσαλονίκη».
– Παναγιώτης Κοζόκος, γλύπτης, Επικ. Καθηγ. Εικαστικών, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών (ΔΠΘ), «Δημιουργώντας στο Σίδνεϊ ένα μνημείο για τη Μάχη της Καλλίπολης».
– Βασίλης Αϊβαλιώτης, μέλος Δ.Σ. του ΠΑΚΕΘΡΑ, «Η αποκατάσταση του εβραϊκού νεκροταφείου Ξάνθης».
– Θεανώ Γ. Ξανθοπουλίδου, Αρχιτέκτων Μηχανικός (ΑΠΘ), υπ. Διδ. τμήματος Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης (ΔΠΘ), «Το μνημείο του Ολοκαυτώματος στην Ξάνθη».
– Νίκος Κοσμίδης, υπ. Διδ. Αρχιτεκτονικής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών (ΔΠΘ), MΑ Θεολογίας, «Θεολογικές και κοινωνικές προκλήσεις στην αρχιτεκτονική-αισθητική γλώσσα της μνημόνευσης των νεκρών του πολέμου: Η περίπτωση των στρατιωτικών κοιμητηρίων του Α’ ΠΠ».
Β’ Συνεδρία: «Ιστορικές όψεις της μνήμης» 18:45 – 20:40
Πρόεδρος: Πηνελόπη Καμπάκη – Βουγιουκλή, Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας (ΔΠΘ)
Εισηγητές:
– Ανδρέας Ματζάκος, απ. Αξιωματικός ΣΞ, ΜΑ Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές, υπ. Διδ. Ιστορίας (ΔΠΘ), Διευθυντής ΙΘΤΠ, «Η απόδοση τιμής στους νεκρούς στρατιώτες, από την Αρχαιότητα έως Σήμερα».
– Χρύσα Κουλιάκη, Εκπαιδευτικός, υπ. Διδ. Ιστορίας Ιονίου Πανεπιστημίου ΤΙΣ, «Τα κτήρια μιας πόλης… φορείς μνήμης στην καθημερινότητά μας! Αρωγοί και διδάσκαλοι δημόσιας ιστορίας. Αν… μιλούσαν!».
– Μενέλαος Χαραλαμπίδης, Δρ. Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας (ΕΚΠΑ), διδάσκων στο ΜΠ Δημόσια Ιστορία (ΕΑΠ), «Ιστορικοί περίπατοι. Κάνοντας Δημόσια Ιστορία στους δρόμους της Αθήνας».
– Βασίλης Ριτζαλέος, μέλος ΕΔΙΠ του Τμήματος Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών (ΔΠΘ), «Στοιχεία της προπολεμικής εβραϊκής παρουσίας στην πόλη της Κομοτηνής».
– Δημήτρης Καλογιαννίδης, ιστορικός, υπ. Διδ. Ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας (ΔΠΘ), «Όψεις της βιωμένης εμπειρίας της βουλγαρικής κατοχής στην πόλη της Ξάνθης».
– Μαριγούλα Κοσμίδου, Δ/τρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης (Γεωλόγος – Παιδαγωγός), «Από τις μνήμες του ξεριζωμού και του πόνου, στις μνήμες της νέας δημιουργίας: Η χωρική εγκατάσταση των προσφύγων στην Κομοτηνή».
