Νέα δικαστική απόφαση θέτει υπό προθεσμία τη χώρα και επ’ απειλή προστίμου για την εφαρμογή της απόφαση για τη Σαρία. Η υπόθεση απασχόλησε ξανά το Ευρωπαικό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και ουσιαστικά καλεί την Ελληνική Πολιτεία να εφαρμόσει τη νομοθεσία (που σύμφωνα με το Ευρωπαικό Δίκαιο υπερισχύει εν προκειμένω της Σαρίας) και δίνει προθεσμία ενός έτους για την αποκατάσταση της προσφεύγουσας, αλλιώς η χώρα μας θα καταβάλει στην προσφεύγουσα ποσό 41.000 ευρώ περίπου(εδώ θα δείτε αναλυτικά την απόφαση).
Βασ. Χειρδάρης : «Αποκατάσταση αδικίας»
Όπως εξηγεί ο Δικηγόρος – Ειδικός σε θέματα ευρωπαϊκού δικαστηρίου Βασίλης Χερδάρης:
«…η υπόθεση για την εφαρμογή της Σαρία στους μουσουλμάνους της χώρας μας απασχόλησε ξανά το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Αρχικά το Δεκέμβριο του 2018 εκδόθηκε η πρώτη απόφαση του Τμήματος Ευρείας Σύνθεσης του Δικαστηρίου του Στρασβούργου που καταδίκασε την χώρα μας για την υποχρεωτική εφαρμογή της Σαρία σε κληρονομική υπόθεση.
Η Σαρία είναι μια μορφή ισλαμικού δικαίου και περισσότερο ισλαμικός θρησκευτικός κώδικας διαβίωσης που ρυθμίζει έναν ισλαμικό τρόπο ζωής. Δεν είναι ένα κείμενο με αρχή και τέλος αλλά πολλά κείμενα που επιχειρούν να ερμηνεύσουν το κοράνι. Για τους μουσουλμάνους Έλληνες υπηκόους η Σαρία είχε και ένα αυστηρό δικονομικό σκέλος, την υποχρεωτική δικαιοδοσία του Μουφτή. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν εφαρμόζεται η Σαρία ως νομικό καθεστώς παρά μόνο στη χώρα μας, όπου οι Μουσουλμάνοι Έλληνες έχουν τη δυνατότητα να προσφύγουν στον Μουφτή για υποθέσεις γάμου, διαζυγίου, διατροφών, επιτροπειών, κηδεμονιών, επιτροπείας, διαθηκών και την εξ αδιαθέτου διαδοχή. Αξιοσημείωτο και περίεργο είναι ότι η Σαρία δεν εφαρμόζεται ούτε καν στην Τουρκία από το 1926!
Η προσφυγή
Στην υπόθεση που έφθασε μέχρι το Στρασβούργο η προσφεύγουσα Molla Sali, χήρα Έλληνα μουσουλμάνου, κληρονόμησε μέσω διαθήκης όλη την περιουσία του αποβιώσαντος συζύγου της. Όμως τα ελληνικά δικαστήρια δεν εφάρμοσαν τον ελληνικό αστικό κώδικα, αλλά το μουσουλμανικό νόμο για την κληρονομιά (Σαρία) και έτσι μειώθηκε η κληρονομιαία περιουσία της κατά τα τρία τέταρτα (3/4), αποδίδοντας το μεγάλο αυτό ποσοστό στις αδελφές του αποβιώσαντος, αγνοώντας τη ρητή βούληση του διαθέτη.
Το πρόβλημα ήταν ότι με βάση την νομοθεσία δεν υπήρχε κατά τον επίδικο χρόνο καμία δυνατότητα επιλογής εφαρμογής δικαίου από τους Έλληνες μουσουλμάνους. Συγκεκριμένα δεν τους δίδετο η νομική δυνατότητα να επιλέξουν το ευνοϊκότερο γι΄αυτούς νομικό καθεστώς που παρείχε ο Αστικός κώδικας για τις κληρονομιές σε σχέση με την Σαρία (που ήταν δυσμενέστερο) αλλά η εφαρμογή της τελευταίας σε αυτούς ήταν υποχρεωτική.
Το ΕΔΔΑ σε Τμήμα Ευρείας Σύνθεσης (Ολομέλεια) στην πρώτη απόφασή του 2018 έκρινε ότι η διαφορετική μεταχείριση που υπέστη η χήρα – προσφεύγουσα ως κληρονόμος εκ διαθήκης από Έλληνα μουσουλμάνο σε σχέση με χήρα που κληρονομούσε από διαθήκη από Έλληνα μη μουσουλμάνο δεν ήταν αντικειμενικά και εύλογα αιτιολογημένη.
Το Στρασβούργο έκρινε ότι η άρνηση στα μέλη θρησκευτικής μειονότητας να επιλέξουν και να ωφεληθούν οικειοθελώς από το δίκαιο που ισχύει για όλους, συνιστούσε διακριτική μεταχείριση και παράλληλα παραβίαζε το δικαίωμα ελεύθερης αυτοδιάθεσης και προστασίας της περιουσίας τους.
Αλλαγή
Η Ελλάδα άλλαξε τη νομοθεσία της στις 15.01.2018 και πλέον η επιλογή της Σαρία είναι προαιρετική και μη δεσμευτική για τους Έλληνες μουσουλμάνους.
Η δεύτερη απόφαση που εκδόθηκε πρόσφατα από το Στρασβούργο και αποτελεί συμπλήρωμα της πρώτης επί της ίδιας υπόθεσης αφορά την αποκατάσταση της προσφεύγουσας και την καταβολή αποζημίωσης και ηθικής βλάβης σ΄αυτήν.
Η πρόσφατη απόφαση που εκδόθηκε στις 18.06.2020 είναι ασυνήθιστη. Το Στρασβούργο καλεί την Ελλάδα να διασφαλίσει την αποκατάσταση της κληρονομιάς της χήρας, όπως αυτή αποτυπώνεται στη δημόσια διαθήκη που κατέλειπε ο αποβιώσας σύζυγός της, δηλαδή να εφαρμόσει στη πράξη την αληθινή βούληση του διαθέτη και πάρει και τα υπόλοιπα τρία τέταρτα της περιουσίας του αποβιώσαντος, που δόθηκαν από την ελληνική δικαιοσύνη στις αδελφές του αποβιώσαντος και κουνιάδες της προσφεύγουσας.
Το ΕΔΔΑ δεν καταλείπει την απόφασή του στη διακριτική ευχέρεια του ελληνικού κράτους. Του δίνει προθεσμία. Σύμφωνα με την απόφαση η χώρα μας έχει χρονικό διάστημα ενός έτους για την αποκατάσταση αυτή, που εναρμονίζεται με την πραγματική επιθυμία του αποβιώσαντος και τον ελληνικό αστικό κώδικα που ισχύει σε όλους τους Έλληνες πολίτες. Σε αντίθετη περίπτωση η χώρα μας θα καταβάλει στην προσφεύγουσα ποσό 41.000 ευρώ περίπου. Βεβαίως η χώρα μας θα καταβάλει επί πλέον και ηθική βλάβη 10.000 ευρώ και έξοδα 5.800 περίπου ευρώ που επιδίκασε ήδη η απόφαση.
Είναι μια ενδιαφέρουσα απόφαση για την αποκατάσταση της αδικίας και μια πρόκληση της χώρας μας να δείξει την ευαισθησία της σε παραβιασθέντα θεμελιώδη δικαιώματα.
Είναι τέλος μια ακόμα ευκαιρία να θεσμοθετήσει επιτέλους και την αναψηλάφηση στις αστικές δίκες μετά από απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Κάλλιο αργά παρά ποτέ…»
ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΧΕΙΡΙΣΤΕΙ ΑΠΟ ΕΔΩ ΚΑΙ ΠΕΡΑ ΤΙΣ ΣΟΒΑΡΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ;
Ολοένα και περισσότερο γίνεται αντιληπτό ότι η ΑΚΕΦΑΛΗ ΘΡΑΚΗ σε επίπεδο επιχειρησιακό και θεσμικό, χρειάζεται άμεσα διαχειριστές των τεράστιων ζητημάτων που ανακύπτουν μετά απο αυτή την απόφαση, δεδομένου ότι πλέον θα πρέπει να διενεργηθούν εκλογές στις Διαχειριστικές Επιτροπές Βακουφίων και άρα… στο βάθος ανοίγει ο δρόμος για την άμεση εκλογή Μουφτήδων, κάτι που επιθυμεί διακαώς η Τουρκία και φαίνεται να το πετυχαίνει μετά απο αυτή την εξέλιξη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Στην κυβέρνηση, ακούει κανείς;
Πηγη: ΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
