Του Δρ Σπύρου Πλακούδα
Διεθνολόγος με ειδίκευση στην Μέση Ανατολή.
Τις ημέρες αυτές διακινούνται στο διαδίκτυο οι φήμες περί μιας επικείμενης επέμβασης της Αιγύπτου υπέρ του Χάφταρ οι οποίες αναπαράγονται στην Ελλάδα άκριτα. Αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα, όμως, οι φήμες αυτές ή μήπως τον ευσεποθισμό των Ελλήνων;
Η ταχεία κατάρρευση του Χάφταρ, η οποία προεβλήθη από τον ίδιο ως δήθεν εκούσια υποχώρηση, τις πρώτες ημέρες του Ιουνίου οδήγησαν τους μέχρι πρότινος πολιορκημένους πολιτοφύλακες του Σάρατζ στις πύλες της Σύρτης – της γεννέτειρας του Καντάφι και της πύλης στην Πετρελαϊκή Ημισέληνο.
Εν μέσω του φάσματος της ολοκληρωτικής ήττας, ο Χάφταρ μετέβη στο Κάιρο ώστε να ζητήσει ως ικέτης την άμεση επέμβαση του Σίσυ στο όνομα του αγώνα κατά της … ισλαμιστικής τρομοκρατίας. Ο Σίσυ δεν ενέδωσε και υποχρέωσε τον Χάφταρ να συμφιλιωθεί με τον πρώην σύμμαχό του Σάλεχ και να διακηρύξει μία εκεχειρία και την επανέναρξη του πολιτικού διαλόγου με τον Σάρατζ.
Η Αίγυπτος, εν παραλλήλω, εξασφάλισε την υποστήριξη των ΗΠΑ και της Γαλλίας για την εν λόγω πρωτοβουλία και ενέτεινε τις διαβουλεύσεις με την Ρωσία – τον νέο κύριο δρώντα στην Ανατολική Λιβύη.
O Σίσυ διέταξε την κινητοποίηση των στρατιωτικών δυνάμεων της Αιγύπτου στα σύνορα με την Λιβύη ως σήμανση (signaling) προς τους Σάρατζ και Ερντογάν της αποφαστικότητας της Αιγύπτου για μια άμεση εκεχειρία – όχι ως προέρτια μιας ανοιχτής επέμβασης υπέρ του Χάφταρ. Δυστυχώς, η είδηση αυτή έτυχε μιας διαφορετικής ερμηνείας στην Ελλάδα ένεκα του ευσεποθισμού. Μετά την ήττα του Χάφταρ, η κοινή γνώμη στην Ελλάδα εναπόθεσε της ελπίδες της για την ήττα του Σάρατζ και άρα την εκδίωξη των Τούρκων στη Λιβύη στον … Σίσυ!
Προτίθεται, όμως, ο Σίσυ να κηρύξει έναν πόλεμο κατά του Ερντογάν στη Λιβύη για … τα «μάτια του Χάφταρ»; Κατηγορηματικά όχι. Κόκκινη γραμμή για τον Σίσυ ΔΕΝ αποτελεί η επιβίωση του Χάφταρ. Ο υπερήλιξ και αποτυχημένος στρατιωτικός είχε εκνευρίσει το Κάιρο με την «εμμονή» του για επίθεση στην Τρίπολη. Κόκκινη γραμμή για τον Σίσυ αποτελεί η κατάρρευση της Ανατολικής Λιβύης και η κατοχή της από τους ισλαμιστές συμμάχους του Ερντογάν – μαζί βέβαια με την Πετρελαϊκή Ημισέληνο που κατέχει το 80% του πετρελαϊκού πλούτου της Λιβύης.
Δύναται ο Σίσυ να διατάξει μια επέμβαση στη Λιβύη; Μια τέτοια επιχείρηση θα χρειαζόταν εβδομάδες, αν όχι μήνες, σκληρής προετοιμασίες και θα προϋπέθετε την υποστήριξη, αν όχι την ανοχή έστω, των Δύο Μεγάλων – Πούτιν και Τραμπ. Άλλωστε, η επιχείρηση αυτή θα ήταν άκρως «προβληματική» ως προς την νομιμότητα (αφού ο Σάρατζ παραμένει ο επικεφαλής της διεθνούς αναγνωρισμένης κυβέρνησης) και την αποτελεσματικότητά της (αφού η Αίγυπτος θα εμπλακεί σε έναν ανορθόδοξο πόλεμο εναντίον όχι μόνον πολιοτφυλάκων και μισθοφόρων αλλά ενδεχομένως και Τουρκικών στρατιωτικών μονάδων).
Η προς ώρας επίδοση του Αιγυπτιακού στρατού στο Σινά κατά του ισλαμιστικού αντάρτικου ήταν απογοητευτική και μια ήττα στη Λιβύη θα κλόνιζε συθέμμελα το καθεστώς του Σίσυ.
Ως εκ τούτου, η Αίγυπτος προτιμά προς το παρόν να συντονίσει τις δράσεις της με την Μόσχα, τη νέα δύναμη που δύναται να ανασχέσει στρατιωτικώς την Τουρκία και η οποία έχει αυξήσει την επιρροή της στην Ανατολική Λιβύη μετά την ήττα του Χάφταρ. Η παραπάνω ανάλυση δεν σημαίνει πως η Αίγυπτος αποκλείεται να επέμβει στη Λιβύη. Σημαίνει απλά πως η Αίγυπτος θα επέμβει μόνο εάν εξαντληθεί κάθε άλλη εναλλακτική.