Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε να ανακηρυχθεί το 2021 Ευρωπαϊκό Έτος Σιδηροδρόμων, προκειμένου να υποστηριχθεί η υλοποίηση των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας στον τομέα των μεταφορών. Με σειρά εκδηλώσεων, εκστρατειών και πρωτοβουλιών το 2021, θα προωθηθούν οι σιδηρόδρομοι ως βιώσιμος, καινοτόμος και ασφαλής τρόπος μεταφοράς. Θα προβληθούν τα οφέλη των σιδηροδρομικών μεταφορών για τους πολίτες, την οικονομία και το κλίμα και θα δοθεί έμφαση στις προκλήσεις που απομένουν για τη δημιουργία ενός πραγματικού ενιαίου ευρωπαϊκού σιδηροδρομικού χώρου χωρίς σύνορα.
Η Επίτροπος Μεταφορών Αντίνα Βαλεάν, κατά την ανακοίνωση της σημερινής πρότασης, δήλωσε τα εξής: «Αναμφίβολα, οι σιδηροδρομικές μεταφορές αποφέρουν τεράστια οφέλη στους περισσότερους τομείς: βιωσιμότητα, ασφάλεια, ακόμα και ταχύτητα, εφόσον ακολουθούν τα πρότυπα οργάνωσης και σχεδιασμού του 21ου αιώνα. Αλλά οι σιδηρόδρομοι προσφέρουν και κάτι βαθύτερο: συνδέουν την ΕΕ, όχι μόνο από φυσική άποψη. Η δημιουργία ενός συνεκτικού και λειτουργικού δικτύου σε όλη την Ευρώπη αποτελεί άσκηση πολιτικής συνοχής. Το Ευρωπαϊκό Έτος Σιδηροδρόμων δεν είναι ένα τυχαίο γεγονός. Έρχεται την κατάλληλη στιγμή, κατά την οποία η ΕΕ χρειάζεται τέτοιου είδους συλλογικά εγχειρήματα.»
Σιδηροδρομικές μεταφορές — μια βιώσιμη και ασφαλής σύνδεση
Ως ένα από τα πλέον βιώσιμα και ασφαλέστερα μεταφορικά μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας, οι σιδηρόδρομοι θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο μελλοντικό σύστημα κινητικότητας της Ευρώπης. Οι σιδηροδρομικές μεταφορές, αφενός, είναι φιλικές προς το περιβάλλον και ενεργειακά αποδοτικές και, αφετέρου, είναι ο μόνος τρόπος μεταφοράς με εκπομπές CO2 που από το 1990 σχεδόν συνεχώς μειώνονται, ενώ παράλληλα αυξάνεται ο όγκος των μεταφορών.
Οι σιδηρόδρομοι συνδέουν τους ανθρώπους, τις περιφέρειες και τις επιχειρήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ. Επιπλέον, είναι απόδειξη της ευρωπαϊκής εμπειρογνωσίας σε θέματα μηχανικής και μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς και του πολιτισμού της Ευρώπης.
Γιατί το 2021;
Το Ευρωπαϊκό Έτος Σιδηροδρόμων το 2021 θα συμβάλει στην επιτάχυνση του εκσυγχρονισμού των σιδηροδρομικών μεταφορών, απαραίτητη για να καταστούν πιο δημοφιλής εναλλακτική λύση σε σχέση με λιγότερο βιώσιμους τρόπους μεταφοράς. Το 2021 θα είναι το πρώτο πλήρες έτος εφαρμογής σε όλη την ΕΕ των κανόνων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της τέταρτης δέσμης μέτρων για τους σιδηροδρόμους. Το 2021 σηματοδοτεί μια σειρά σημαντικών επετείων για τους σιδηροδρόμους: πρόκειται για την 20ή επέτειο της πρώτης δέσμης μέτρων για τους σιδηροδρόμους, την 175η επέτειο της πρώτης σιδηροδρομικής σύνδεσης ανάμεσα σε δύο πρωτεύουσες της ΕΕ (Παρίσι-Βρυξέλλες), ενώ παράλληλα συμπληρώνονται 40 χρόνια του TGV και 30 χρόνια του ICE.
Το διεθνές καλλιτεχνικό φεστιβάλ EUROPALIA έχει ήδη επιλέξει ως θέμα του για το 2021 τους σιδηροδρόμους και θα συμβάλει ενεργά στο ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που θα πραγματοποιηθούν καθ’ όλη τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Έτους Σιδηροδρόμων.
Ιστορικό
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην ανακοίνωση της 11ης Δεκεμβρίου 2019, παρουσίασε την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία για την ΕΕ και τους πολίτες της, με στόχο την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Δεδομένου ότι ο τομέας των μεταφορών αντιπροσωπεύει το ένα τέταρτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ, θα διαδραματίσει καίριο ρόλο στην επίτευξη του στόχου, επιδιώκοντας μείωση των εκπομπών του κατά 90 % έως το 2050.
Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, αυτή τη στιγμή η Επιτροπή καταρτίζει μια στρατηγική για βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα, η οποία θα αντιμετωπίζει τις εκπομπές από όλους τους τρόπους μεταφοράς. Κατά προτεραιότητα, σημαντικό μέρος του 75 % των εσωτερικών εμπορευματικών μεταφορών που πραγματοποιούνται σήμερα οδικώς θα πρέπει να στραφεί προς τις σιδηροδρομικές και εσωτερικές πλωτές μεταφορές. Η πρόταση της Επιτροπής να ανακηρυχθεί το 2021 Ευρωπαϊκό Έτος Σιδηροδρόμων πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.
