ΥΠΕΞ- ΑΘήνα
Γιώργος Ξ. Πρωτόπαπας
Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και η ισπανίδα ομόλογός του Αράντσα Γκονθάλεθ Λάγια, σε συνομιλιες που είχαν στο κτίριο της Ζαλοκώστα επικεντρώθηκαν μεταξύ άλλων, στις εντάσεις της ανατολικής Μέσογειος.
H ελληνική διπλωματία συνεχίζει να επενδύει σε συμμαχίες κρατών, εντός και εκτός της ΕΕ, με στόχο την καταγγελία και την αποτροπή των τουρκικών παράνομων προκλήσεων στην ανατολική Μέσογειο.
Ο έλληνας ΥΠΕΞ καταδίκασε απερίφραστα τις πολιτικές της τουρκικής κυβέρνησης επαναλαμβάνοντας ότι, η Ελλάδα είναι πάντοτε έτοιμη για διάλογο με την Τουρκία. Διάλογο, όμως, όχι υπό το κράτος απειλών, όχι υπό το κράτος προσβολών, όχι υπό το κράτος απόπειρας δημιουργίας τετελεσμένων.
Ο Νίκος Δένδιας απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για τις δηλώσεις του εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας για διακοπή των ερευνών του Oruc Reis, εν αναμονή συνομιλιών με την Ελλάδα, απάντησε ότι «η ελληνική κυβέρνηση διαμηνύει πάντοτε ότι απαραίτητη προϋπόθεση για τον διάλογο είναι η έμπρακτη αποκλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας. Δεν μπορούμε να συζητάμε όταν μια πλευρά προβαίνει σε ενέργειες που είναι αντίθετες με το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας.
Ο έλληνας ΥΠΕΞ σχολίασε εκ νέου και το καθεστώς αλλαγής της Αγίας Σοφίας, επισημαίνοντας ότι «η Ευρώπη άφωνη βλέπει έναν θρησκευτικό λειτουργό να ανακαταλαμβάνει με μια νέο-οθωμανική σπάθα ένα μουσείο, το οποίο έχει ιδρύσει ο ίδιος ο ιδρυτής της σύγχρονης Τουρκίας».
Η ισπανίδα υπουργός Εξωτερικών επισήμανε από την πλευρά της ότι αυτό που αποτελεί μια μικρή φιλοδοξία είναι “να προσπαθήσουμε την αποκλιμάκωση των εντάσεων, και αυτό είναι το μήνυμα το οποίο μετέφερα στην Άγκυρα”.
Σε ερώτηση για τις χθεσινές επαφές της στην Άγκυρα, η Αράντσα Γκονθάλεθ Λάγια ανέφερε πως εισέπραξε την επιθυμία από την τουρκική πλευρά για διάλογο. Ωστόσο, υπογράμμισε πως αυτό πρέπει να γίνει πράξη, σημειώνοντας ότι δεν είναι αρκετό να λέμε ότι θέλουμε να μιλήσουμε, αλλά πρέπει να καθίσει κάποιος και να μιλήσει.
Τόνισε ότι είναι ο δρόμος που πρέπει να επιλεγεί ώστε να μπορέσουμε να μιλήσουμε για διάφορα θέματα, μονομερή, που είδαμε στη Μεσόγειο, που αποτελούν πρόκληση της τελευταίας περιόδου. Εξέφρασε την αποφασιστικότητα της Ισπανίας να κάνει τα πάντα για να δείξει ότι αυτή η επιλογή είναι σωστή και επικαλούμενh τον Νίκο Δένδια, ανέφερε ότι βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα και αυτοί είναι οι τρόποι για να μπορέσουμε να εκφραζόμαστε.
Ερωτηθείς για το ζήτημα της Αγίας Σοφίας, η ισπανίδα ΥΠΕΞ ανέφερε ότι «η θέση της ισπανικής κυβέρνησης είναι ότι η Αγία Σοφία αποτελεί παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά του κόσμου. Υπήρξε οίκος πολλών θρησκειών και νομίζω ότι εμείς, ορθόδοξοι, καθολικοί, μουσουλμάνοι πρέπει να βρισκόμαστε υπό αυτήν τη στέγη. Δεδομένου ότι πρόκειται για μια πολιτιστική κληρονομιά της UNESCO, νομίζω ότι πρέπει να σεβαστούμε ακριβώς αυτά τα οποία πρεσβεύει».
Δηλώσεις Νίκου Δένδια
«Με ιδιαίτερη χαρά καλωσορίζω σήμερα στην Αθήνα την Υπουργό Εξωτερικών της Ισπανίας Arancha González Laya. Όταν επισκέφθηκα τη Μαδρίτη τον Φεβρουάριο, το πρώτο πράγμα που συμφωνήσαμε είναι να πυκνώσουμε τις επαφές μας. Βεβαίως, πέντε μήνες μετά, ο κόσμος δεν είναι πια ο ίδιος.
Αντιμετωπίσαμε την πανδημία που όλοι γνωρίζουμε και, όπως ίσως θυμάστε, τις γκρίζες μέρες του Απρίλη, είχαμε οργανώσει εδώ στο Υπουργείο μια λιτή τελετή για να εκφράσουμε την συμπαράστασή μας και την αλληλεγγύη μας στους Ισπανούς φίλους μας.
Στο ίδιο πνεύμα, μετέφερα σήμερα στη φίλη μου, Υπουργό των Εξωτερικών, την απόφαση της Ελληνικής Κυβέρνησης να προχωρήσει σε μια συμβολική δωρεά ενός χρηματικού ποσού, το οποίο θα διατεθεί στην Ισπανία για την καταπολέμηση του κορωνοϊού. Θα διατεθεί εκεί που η ισπανική Κυβέρνηση μας υποδείξει.
Συζητήσαμε, επίσης, σήμερα τρέχοντα θέματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως και την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου για την ενίσχυση των εθνικών οικονομιών που επλήγησαν και συνεχίζουν να πλήττονται σφοδρά από την επιδημία.
Συζητήσαμε τα θέματα της θάλασσάς μας, της Μεσογείου, που μας φέρνει πιο κοντά.
Αναφερθήκαμε στο μεταναστευτικό και συμφωνήσαμε να συντονίσουμε τις ενέργειές μας στο πλαίσιο της καινούριας συμφωνίας για το Άσυλο και τη Μετανάστευση. Είναι ένα ζήτημα κομβικό για μας, τις χώρες πρώτης γραμμής, που απαιτεί την απόλυτη προσοχή μας και τον πολύ καλό συντονισμό μας.
Μιλήσαμε για την κατάσταση στην Λιβύη και την ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει έναν ενεργό ρόλο. Μιλήσαμε για τις συνεχείς παραβιάσεις του εμπάργκο όπλων που έχουν κλιμακώσει ποιοτικά τις εχθροπραξίες. Είναι πολύ σημαντικό, όπως λέει και ο Ύπατος Εκπρόσωπος, ο κ. Borrell, να στηρίξουμε όλοι έμπρακτα την Επιχείρηση IRINI. Η επιτυχία της επιχείρησης θα είναι η επιβολή του εμπάργκο, δηλαδή ο φραγμός στην εισαγωγή όπλων και τζιχαντιστών-μαχητών στη Λιβύη. Είναι απαραίτητο βήμα για να επέλθει η ειρήνευση στη χώρα αυτή.
Αποτυχία μας στη Λιβύη, μετατροπή της Λιβύης σε «failed state» είναι τεράστιο πρόβλημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα αποτελεί ένα πρόβλημα στο μαλακό υπογάστριό της.
Όπως ξέρετε, κυρίες και κύριοι, η συνάδελφός μου ήρθε σήμερα εδώ στην Αθήνα προερχόμενη από την Τουρκία, όπου είχε χθες συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογό μας.
Θα ήθελα κατ’ αρχήν να είμαι ξεκάθαρος. Δεν θα χρησιμοποιήσω τη συνάντηση αυτή για να ακολουθήσω την τουρκική πλευρά στον κατήφορο των προσβολών σε βάρος ενός έθνους.
Εμείς, σεβόμαστε το τουρκικό έθνος, όπως σεβόμαστε και όλα τα έθνη της γης. Καταδικάζουμε όμως απερίφραστα τις πολιτικές της τουρκικής Κυβέρνησης, όπως άλλωστε τις καταδικάζει και όλη η Ευρώπη. Η Ευρώπη, που άφωνη βλέπει ένα θρησκευτικό λειτουργό να ανακαταλαμβάνει με μια νέο-οθωμανική σπάθα, ένα μουσείο, την Αγία Σοφία, το οποίο έχει ιδρύσει ο ίδιος ο ιδρυτής της σύγχρονης Τουρκίας.
Παραβιάζει, έτσι, η Τουρκία ένα σύγχρονο σύμβολο διαπολιτισμικού διαλόγου για να το μετατρέψει, αχρείαστα, σε τέμενος. Μας δίνει την εντύπωση ότι επιστρέφει στο 15ο ή στον 16ο αιώνα.
Η Ευρώπη, η οποία καταδικάζει τις νέο-επεκτατικές πολιτικές της Τουρκίας σε βάρος όλων των γειτόνων της, καταδικάζει επίσης όλες τις ενέργειες που υπονομεύουν την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ανατολική Μεσόγειο.
Ελλάδα και Ισπανία βρισκόμαστε, η κάθε μια, σε άλλη άκρη της Μεσογείου, αλλά έχουμε παρόμοια αντίληψη: αυτή του σεβασμού των διεθνών κανόνων, του σεβασμού των σχέσεων καλής γειτονίας και της ετοιμότητας να επιλύσουμε τις διαφορές μας με διάλογο και καλή πίστη.
Γιατί, όλα αυτά αποτελούν κομμάτι του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Και θέλω να επαναλάβω ότι, η Ελλάδα είναι πάντοτε έτοιμη για διάλογο με την Τουρκία. Για διάλογο, όμως, όχι υπό το κράτος απειλών, όχι υπό το κράτος προσβολών, όχι υπό το κράτος απόπειρας δημιουργίας τετελεσμένων.
Στο τελευταίο Συμβούλιο, οι Υπουργοί Εξωτερικών ζητήσαμε από τις Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης την εκπόνηση ενός κειμένου επιλογών, που θα περιλαμβάνει αυστηρές κυρώσεις, στην περίπτωση που η Τουρκία εμείνει στην παράνομη και επικίνδυνη για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή συμπεριφορά της.
Είναι μια επιλογή, που πρέπει να υπάρχει στο ευρωπαϊκό τραπέζι, ακριβώς με την ελπίδα να μην χρειαστεί ποτέ να χρησιμοποιηθεί.
Όμως, η Τουρκία, εάν επιλέγει να αγνοεί τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, πρέπει να αποκτήσει σαφή αίσθηση των ορίων της και η Ευρώπη οφείλει να είναι ενωμένη όταν παραβιάζεται η κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα, η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα οποιουδήποτε κράτους – μέλους της όπως η Ελλάδα και η Κύπρος.
Όταν, τελικά, απειλείται η ειρήνη στην Ευρώπη του 21ου αιώνα. Γιατί, κυρίες και κύριοι, η Ευρωπαϊκή Ένωση σε τελική ανάλυση, δημιουργήθηκε ακριβώς γι’ αυτό: για να διασφαλίσει την ειρήνη στην Ευρώπη. Η διασφάλιση, δε, της ειρήνης για τα ¾ ενός αιώνα, 75 και πλέον χρόνια, είναι το μεγάλο ιστορικό επίτευγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν θα πάψουμε να καλούμε την Τουρκία και την τουρκική κοινωνία να συμμετάσχει σε αυτό το επίτευγμα, αφήνοντας αποφασιστικά πίσω τις οθωμανικές σπάθες και τα νεo-οθωμανικά παραληρήματα.
Δηλώσεις Αράντσα Γκονθάλεθ Λάγια
«Να σας ευχαριστήσουμε για την αλληλεγγύη σας κατά τη διάρκεια της πανδημίας τόσο της δικής σας όσο και του ελληνικού λαού.
Η Ισπανία και Ελλάδα εργάστηκαν από κοινού τις τελευταίες ημέρες και οι καρποί αυτής της συνεργασίας με τις άλλες χώρες είναι σαφείς. Η ισπανία θα ανοίξει Ινστιτούτο Θερβάντες και στη Θεσσαλονίκη, όπου υπάρχει εκεί μια πολύ μεγάλη ισπανική κληρονομιά και αναφέρομαι στη σεφραδιτική κοινότητα της θεσσαλλονίκης.
Μιλήσαμε και για περιφερειακά θέματα, για τη θάλασσα που και οι δυο μοιραζόμαστε, τη Μεσόγειο, για τη σταθερότητά της, η οποία είναι στρατηγικής σημασίας για τις μεσογειακές χώρες, όπως είναι η Ισπανία και για αυτό εξέφρασα προς εσάς την πλήρη υποστήριξή μας προς την Ελλάδα.
Αυτό το οποίο αποτελεί μια μικρή φιλοδοξία, μια ταπεινή φιλοδοξία εάν θέλετε, είναι να προσπαθήσουμε για την αποκλιμάκωση των εντάσεων και αυτό είναι το μήνυμα, το οποίο μετέφερα και στην Άγκυρα, με στόχο να δημιουργήσουμε ένα κλίμα εμπιστοσύνης για να επιλύσουμε αρκετά θέματα, που αφορούν την ανατολική Μεσόγειο.
Αναφορικά με τη Λιβύη είμαστε απολύτως σύμφωνοι ότι πρέπει να προωθήσουμε μια προσπάθεια που θα βασίζεται στην ειλικρίνεια όλων των πολιτικών κομμάτων της Λιβύης. Επιθυμούμε να δούμε αυτή τη στιγμή, μια άνευ όρων κατάπαυση των εχθροπραξιών. Η Ισπανία δεσμεύεται ως κράτος -μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ακολουθήσει το εμπάργκο όπλων που έχει επιβληθεί ».
