Του Γιώργου Ξ. Πρωτόπαπα*
Η πανδημία του κορονοϊού, φαίνεται να επηρεάζει τις διπλωματικές ισορροπίες σε χώρες των δυτικών βαλκάνιων, καθώς δίνει την ευκαιρία σε ξένα κράτη να προσφέρουν βοήθεια σε τεχνογνωσία και ιατρικό εξοπλισμό.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν στο πλαίσιο αυτό, εφαρμόζει τη «διπλωματία» του κορονοϊού, αναδεικνύοντας με αυτό τον τρόπο τη Ρωσία σε διεθνή επίπεδο ως μια «ήπια δύναμη» με ανθρωπιστικό προφίλ. Πιθανότητα, να είναι και η πρώτη φορά, που ο Πούτιν, δεν εφαρμόζει προς την Ευρώπη διπλωματία «σκληρής ισχύος» καθώς τα διεθνή πρωτοσέλιδα αναφέρονται κυρίως, σε αντιπαλότητες με ΝΑΤΟ, ΗΠΑ και σε δολοφονίες ή απόπειρες δολοφονιών πρώην ρώσων πρακτόρων.
Ο ρωσικός μηχανισμός εκμεταλλεύεται, κάθε δήλωση ηγετών των δυτικών Βαλκανίων, που επικρίνει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η δήλωση του σέρβου προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς ότι το Βελιγράδι λατρεύει τον «ευρωπαϊκό μύθο», δεν πέρασε απαρατήρητη από ρώσους αναλυτές, που την ερμήνευσαν, ως απομάκρυνση της Σερβίας από την Ευρώπη.
Ο διευθυντής του ρωσικού Ιδρύματος Προοδευτικής Πολιτικής, Ολέγκ Μποντάρενκο, επισημαίνει, στη Nezavisimaya Gazeta ότι η δήλωση του Βούτσιτς, θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική για την περιοχή των Βαλκανίων. καθώς επιφέρει γεωπολιτική αλλαγή.
Επισημαίνει, επίσης η εξάπλωση του κορονοϊού, σε παγκόσμιο επίπεδο έχει αλλάξει τις γεωπολιτικές ισορροπίες, και η αρχή ότι “ένας φίλος στην ανάγκη, είναι πράγματι φίλος» έχει στρέψει τη Σερβία προς Μόσχα και Πεκίνο, σε συνδυασμό με τις επιχειρηματικές συμφωνίες. Προβλέπει, ακόμα ότι « το παράδειγμα της Σερβίας θα μπορούσε να έχει μεταδοτική επίδραση και σε άλλες χώρες της περιοχής όταν δεν μπορούν πλέον να αναμένουν βοήθεια από οπουδήποτε. Η Βοσνία- Ερζεγοβίνη και η Βόρεια Μακεδονία θα μπορούσαν επίσης να στραφούν προς την Ανατολή».
Ο ρώσος αναλυτής απόλυτα προσαρμοσμένος στη γραμμή του Κρεμλίνο, που επιδιώκει η Σερβία να παραμείνει στη ρωσική επιρροή και να μην ενταχθεί σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, δίνει βάση αυτής της λογικής, την ερμηνεία του.
Η ρώσο – σερβική συμμαχία πλέον, επεκτείνεται και στον υγειονομικό τομέα, καθώς η Μόσχα έστειλε έντεκα αεροπορικές πτήσεις στη Σερβία με ιατρικό εξοπλισμό και ογδόντα επτά στρατιωτικούς ιατρούς και βιολόγους.
Οι στενές σχέσεις Βελιγραδίου – Μόσχας, σε πολιτικό, στρατηγικό, εκκλησιαστικό, επιχειρηματικό επίπεδο, έχουν δημιουργήσει προϋποθέσεις, για σχέσεις εμπιστοσύνης. Ωστόσο, δεν είναι σαφές, αν υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη, καθώς φαίνεται να είναι μονόπλευρη, της Σερβίας.
Η ρωσική «διπλωματία» του κορονοϊού, επεκτείνεται και στη Βοσνία- Ερζεγοβίνη, καθώς ο πρόεδρος της Republika Srpska (Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας) Μίρολαντ Ντόντικ, είναι στενός σύμμαχος του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η Ρωσία στέλνει στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Άμυνας, στρατιωτικό προσωπικό αποτελούμενο από είκοσι -τέσσερα άτομα και υγειονομικό εξοπλισμό, για να βοηθήσει στη μάχη εναντίον του κορονοϊού. Ο εξοπλισμός θα παραδοθεί με τρεις πτήσεις και πρώτο αεροπλάνο ήδη προσγειώθηκε στο διεθνές αεροδρόμιο της Μπάνια Λούκα. Το αεροπλάνο υποδέχθηκε ο Μίρολαντ Ντόντικ – είχε ζητήσει τη ρωσική βοήθεια – μαζί με την υπόλοιπη ηγεσία της Republika Srpska.
Η υγειονομική βοήθεια της Μόσχας ενδεχομένως, να θεωρείται αντίδραση, στην κίνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προσφέρει στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη σαράντα αναπνευστήρες και ως στήριξη στο Μίρολαντ Ντόντικ, οποίος στο παρελθόν είχε απειλήσει για διενέργεια δημοψηφίσματος για ένωση της Republika Srpska με τη Σερβία. Ο Ντόντικ πρόσφατα είχε ισχυριστεί ότι, η ΕΕ είχε απαγορεύσει την εξαγωγή ιατρικού εξοπλισμού και γι’ αυτό η Βοσνία-Ερζεγοβίνη υφίσταται τις αρνητικές συνέπειες της πανδημίας του κορονοϊού.
Η «διπλωματία» του κορονοϊού, φαίνεται να αποδίδει στις χώρες με τις οποίες η Μόσχα, έχει εδώ καιρό στενές διπλωματικές και στρατηγικές σχέσεις. Ο μηχανισμός της ρωσικής προπαγάνδας, προφανώς και αξιοποιεί την υγειονομική προσφορά, αναδεικνύοντας μια νέα διάσταση της ρωσικής διπλωματίας, σε περίοδο που η πανδημία του κορονοϊού ανησυχεί όλη την ανθρωπότητα.
Ο Πούτιν εκπέμπει το μήνυμα ότι η Ρωσία, αποτελεί ηγετικό κράτος και στην αντιμετώπιση, του κορονοϊού, καθώς διαθέτει τις υποδομές για να παρασκευάσει φάρμακο και να προσφέρει υγειονομική βοήθεια. Ο Ρωσικός Ομοσπονδιακός Ιατρικό-Βιολογικός Οργανισμός (FMBA), ανέφερε ότι, έχει παρουσιάσει φάρμακο για τη θεραπεία του κορονοϊού.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν φαίνεται να εκμεταλλεύεται και τις αντιπαραθέσεις εντός της ΕΕ, στην περίπτωση του κορονοϊού. Η ΕΕ από την πλευρά της, εγκλωβισμένη στην πανδημία του κορονοϊού, αποκαλύπτει εκ νέου τις αδυναμίες της και τις διαφορές των κρατών – μελών της, αυτή τη φορά, με τις αντιδράσεις του Βερολίνου για τα κορονό- ομόλογα. Να υπενθυμίσουμε, ότι το Βερολίνο ασκεί ενεργή διπλωματία, με το Berlin Process, για την ένταξη, κρατών των δυτικών Βαλκανίων στους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
*Διεθνολόγος, Στρατηγικός Αναλυτής
