Ο συσχετισμός ένοπλης ισχύος στην Λιβύη διαφεύγει συνήθως όσων μελετούν την ενδολιβυκή σύγκρουση. Η προσοχή στρέφεται κυρίως στις (γεω)πολιτικές και διπλωματικές εξελίξεις, ενώ οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στο έδαφος και οι παράγοντες από τις οποίες επηρεάζονται τείνουν να περνούν συχνά σε δεύτερη μοίρα.
Ποια είναι όμως η στρατιωτική ισορροπία ανάμεσα στους δύο κύριους αντιμαχόμενους και πως αυτή διαμορφώνεται;
Από την μια βρίσκονται οι δυνάμεις του Εθνικού Λιβυκού Στρατού που στηρίζουν την Λιβυκή μεταβατική κυβέρνηση με επικεφαλής τον Στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ. Οι δυνάμεις αυτές αποτελούν κατά μια έννοια την συνέχεια των Ενόπλων Δυνάμεων της “Δημοκρατίας της Τζαμαχαρίγια”, όπως ήταν γνωστή η Κανταφική Λιβύη.
Στις δυνάμεις του συμπεριλαμβάνονται οι ακόλουθοι σχηματισμοί:
- 106η Ταξιαρχία
- 73η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού
- Ταξιαρχία Ταρέκ Μπεν Ζιγιάντ
- 9η Ταξιαρχία
- 128ο Τάγμα
- 116ο Τάγμα
- 124η Ταξιαρχία
- 309η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού
- 1η Ταξιαρχία
- 166η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού
- 188η Ταξιαρχία Πεζικού
- 5η Ταξιαρχία Πεζικού
- 115η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού
- 82η Ταξιαρχία Πεζικού
Αιχμή του δόρατος των δυνάμεων του Χαφτάρ αποτελούν οι Ειδικές του Δυνάμεις(Al-Saiqa στα αραβικά) που συγκροτούν μια μονάδα, μίξη αλεξιπτωτιστών και καταδρομών και οι οποίες αριθμούν μερικές χιλιάδες άνδρες.
Τον Στρατάρχη Χάφταρ στηρίζουν ανεξάρτητες πολιτοφυλακές(militias) καθώς και ξένοι μισθοφόροι, προέλευσης από Σουδάν και Τσαντ κυρίως.
Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στο απόσπασμα της ρωσικής εταιρείας παροχής υπηρεσιών ασφαλείας Wagner το οποίο αριθμεί αδιευκρίνιστο αριθμό μισθοφόρων(200-1500 υπολογίζονται ανάλογα με την πηγή).
Ο οπλισμός των δυνάμεων του Εθνικού Λιβυκού Στρατού αποτελείται από οπλικά συστήματα που βρίσκονταν στο οπλοστάσιο του Λιβυκού στρατού έως το 2011, καθώς και πρόσφατα αποκτήματα όπως τεθωρακισμένα οχήματα από την Ιορδανία, την Ιταλία και τις Η.Π.Α. Στις τάξεις τους αφθονούν τα σοβιετικής κατασκευής και προέλευσης οπλικά συστήματα όπως άρματα μάχης Τ-34/55/62/72, τροχοφόρα ΤΟΜΠ BTR-60, τροχοφόρα οχήματα αναγνώρισης BRDM-2, ερπυστριοφόρα ΤΟΜΑ BMP-1, ΠΕΠ BM-21 Grad, Α/Τ Κ/Β MILAN, AT-3/4/5 καθώς και Α/Α συστήματα ZSU-23-4 Shilka.
Η συνολική δύναμη των δυνάμεων των Εθνικού Λιβυκού Στρατού ανέρχεται σε 7.000 άνδρες του τακτικού στρατού συν 18.000 μισθοφόρους και μέλη πολιτοφυλακών. Οι αριθμοί αυτοί ωστόσο είναι δεκτικοί σε αναθεώρηση.
Από την άλλη οι δυνάμεις της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας της οποίας ηγείται ο Φαγιέζ αλ-Σάρατζ καλούνται επισήμως “Λιβυκός Στρατός” και αποτελούν ένα αμάγαλμα δυνάμεων με συνολική δύναμη τις 32.000 άνδρες σύμφωνα με κάποιες πηγές.
Η στρατιωτική οργάνωση του Λιβυκού Στρατού περιλαμβάνει την ύπαρξη 7 διαφορετικών Στρατιωτικών Ζωνών ανά την επικράτεια που όμως δεν βρίσκεται ολόκληρη υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης της Τρίπολης. Από τις στρατιωτικές μονάδες και σχηματισμούς που συναποτελούν τις δυνάμεις του Σάρατζ ξεχωρίζουν η “Προεδρική Φρουρά” με εκτιμώμενη δύναμη 4.000 άτομα προσωπικό, καθώς και οι ακόλουθοι σχηματισμοί:
- Δύναμη Προστασίας Τρίπολης
- Επαναστατικό Συμβούλιο της Βεγγάζης Shura
- Δύναμη “ΑΣΠΙΔΑ” Λιβυής
- Φρουρά Πετρελαϊκών Εγκαταστάσεων
- Πολιτοφυλακές των Τουαρέγκ στην Φεζζάν
- Επαναστατική Ταξιαρχία της Τρίπολης
- Κεντρική Δύναμη Ασφαλείας Αμπού Σαλίμ
- Δύναμη Ομάρ Μουκάρ: αποτελείται από 2000 μισθοφόρους του Συριακού Εθνικού Στρατού που πληρώνονται με 2.000 δολάρια τον μήνα.
Ο οπλισμός του δυνάμεων του “Λιβυκού Στρατού” αποτελείται και αυτός από υπολείμματα του Λιβυκού στρατού επί της εποχής Καντάφι με την προσθήκη οπλικών συστημάτων εισαγμένων από Τουρκία, Ιταλία, Γερμανία και Καναδά.
Έτσι στις τάξεις του εντοπίζονται άρματα μάχης T-54/55/62/72, ΤΟΜΑ BMP-1, Τ/Θ οχήματα BTR-60, BRDM-2 και EE-9 Cascavel, MRAP Kirpi, Vulcan, Cougar και Typhoon, ΠΕΠ BM-21 και ASTROS II και Α/Α πυροβόλα M-1980/1988, ZPU και ZU-23-2.
Ιδιαίτερα εκτεταμένη είναι και από τις δύο πλευρές η χρήση “technicals” οχημάτων, δηλαδή αγροτικών ημιφορτηγών εξοπλισμένων με ποικιλία οπλικών συστημάτων όπως βαρέα πολυβόλα, ελαφρά ρουκετοβόλα και αντιαεροπορικά πυροβόλα, κυρίως ZU-23-2 και ZPU-2.
Τέλος και τις δύο αντιμαχόμενες δυνάμεις υποστηρίζουν ισχνές αεροπορικές(αεροσκάφη των τύπων MIG-21/23/25,Su-22, MIRAGE F-1) και ναυτικές δυνάμεις(κυρίως παράκτια περιπολικά σκάφη), ό, τι απέμεινε από την αεροπορία επί Καντάφι.