Επιμέλεια: Στέλλα Ζαχαριουδάκη
Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 15 Φεβρουαρίου, με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Γονέων με Καρκινοπαθή Παιδιά (INTERNATIONAL CONFEDERATION OF CHILDHOOD CANCER PARENT ORGANIZATIONS – ICCCPO), για την ενημέρωση της διεθνούς κοινής γνώμης για τις παιδικές νεοπλασίες (καρκίνους) και για την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος σχετικά με τις ανάγκες των παιδιών που νοσούν από καρκίνο σε όλο τον πλανήτη.
Ο καρκίνος στα παιδιά είναι πολύ σπάνιος και με ποικίλες κλινικές εκδηλώσεις. Αν η διάγνωση γίνει χωρίς καθυστέρηση τα ποσοστά ίασης είναι υψηλά: οι σύγχρονες θεραπείες κάνουν την παρατεταμένη επιβίωση και την ανάρρωση όχι μόνο πιθανές αλλά και δυνατές για πολλούς παιδικούς καρκίνους. Τα τελευταία χρόνια, με την πρόοδο της ιατρικής και λόγω της επάρκειας φαρμάκων και καταρτισμένου επιστημονικού προσωπικού, ποσοστό 70% από τα παιδιά που έχουν πρόσβαση σε εξειδικευμένη θεραπεία γίνεται καλά. Μέγιστο επίτευγμα της ιατρικής αποτελεί το γεγονός ότι οκτώ στα δέκα παιδιά με λευχαιμία σήμερα γίνονται καλά.
Κάθε χρόνο, περίπου 250.000 παιδιά σε όλο τον κόσμο νοσούν από καρκίνο, από τα οποία μόνο ποσοστό 20% έχει δυνατότητα πρόσβασης σε σωστή ιατρική φροντίδα. Το 80% από αυτά προέρχεται από χώρες μέσου και χαμηλού εισοδήματος. Πάνω από 150.000 θάνατοι κάθε χρόνο θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, εάν υπήρχε δυνατότητα έγκαιρης διάγνωσης και εξειδικευμένης θεραπείας σε όλα τα παιδιά. Ποσοστό 70% – 80% από τα παιδιά που έχουν πρόσβαση σε εξειδικευμένη θεραπεία γίνεται καλά με την πρόοδο της ιατρικής και λόγω της επάρκειας φαρμάκων και καταρτισμένου επιστημονικού προσωπικού. Κάθε μέρα εκτιμάται ότι περίπου 20 παιδιά πεθαίνουν από καρκίνο στην Ευρώπη.
Στη χώρα μας, περίπου 300 παιδιά προσβάλλονται ετησίως από καρκίνο, κυρίως από λευχαιμία. Η εμφάνιση καρκίνου στα παιδιά αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου μετά από τα ατυχήματα. Ταυτόχρονα όμως, οκτώ στα δέκα παιδιά που εμφανίζουν σήμερα λευχαιμία θεραπεύονται και αυτό είναι το μήνυμα που θα πρέπει να συγκρατήσουμε όλοι μας.
Να θυμάστε, όταν ψάχνετε για πληροφορίες στο διαδίκτυο …
- ότι κάθε παιδί με καρκίνο ανεξάρτητα από την οικονομική ή κοινωνική του τάξη, ανεξάρτητα από την καταγωγή του, αξίζει να έχει πρόσβαση στην καλύτερη δυνατή θεραπεία και ιατρική περίθαλψη,
- τα αποτελέσματα των διαδικτυακών αναζητήσεων μπορεί να περιλαμβάνουν συνδέσεις σε πληροφορίες που σχετίζονται με καρκίνους ενηλίκων, οι οποίοι είναι συχνά διαφορετικοί από τους καρκίνους της παιδικής ηλικίας, ακόμη και αν έχουν ίδια ή παρόμοια ονόματα,
- Τα αποτελέσματα μπορεί να περιλαμβάνουν πληροφορίες που προορίζονται για διαφορετικά ακροατήρια, για παράδειγμα πληροφορίες για ογκολόγους όπου προϋπόθεση είναι ότι το συγκεκριμένο κοινό έχει προηγούμενη γνώση και εξειδικευμένη εκπαίδευση,
- η ποιότητα των πληροφοριών στο Διαδίκτυο είναι μεταβλητή,
- οι χρήστες θα πρέπει να μπορούν να αναγνωρίζουν ποιες πηγές είναι αξιόπιστες
- Συνίσταται πάντα οι γονείς να συζητούν με τον θεράποντα ιατρό για την ποσότητα και την ποιότητα της πληροφορίας που θέλουν να λαμβάνουν, μιας και θεράποντας ιατρός είναι αυτός ο οποίος γνωρίζει συγκεκριμένες λεπτομέρειες για το παιδί τους.
Ας δούμε κάποια ασυνήθιστα συμπτώματα τα οποία όταν γίνουν αντιληπτά θα πρέπει να αξιολογηθούν από ειδικούς γιατρούς και να παραπέμπονται άμεσα για επιστημονικό έλεγχο, έτσι ώστε να αποκλείεται κάθε ενδεχόμενο. Η ύπαρξη συμπτωμάτων δε δείχνει απαραίτητα την ύπαρξη καρκίνου στα παιδιά από τη μία, και από την άλλη η έγκαιρη διάγνωση έχει μεγάλες πιθανότητες ίασης.
Τα ασυνήθιστα σημεία ή συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Εμφάνιση μάζας, όγκου ή οιδήματος σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος του παιδιού (πρόσωπο, λαιμό, μασχάλη, κοιλιά, βουβωνικές χώρες, όρχεις, πόδια)
- Απώλεια ενεργητικότητας του παιδιού, επίμονη κούραση
- Απότομες αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού
- Ανεξήγητη χλωμάδα
- Ξαφνική εμφάνιση μελανιών και μωλώπων στο παιδί
- Επίμονος, εντοπισμένος πόνος, πόνος στα οστά, πρήξιμο ή πρόβλημα στο βάδισμα του παιδιού
- Ανεξήγητος παρατεταμένος πυρετός
- Επαναλαμβανόμενες μολύνσεις
- Συχνοί πονοκέφαλοι που συχνά μπορεί να συνοδεύονται από εμετούς
- Ξαφνικές αλλαγές στα μάτια όπως στραβισμός και αλλαγές στην όραση του παιδιού
- Εμφάνιση προβλημάτων στην ισορροπία του παιδιού
- Διαπίστωση ότι υπάρχει άσπρη κηλίδα που φαίνεται δια μέσου της κόρης των ματιών
- Ανεξήγητη, υπερβολική ή γρήγορη απώλεια βάρους του παιδιού
Παιδικές μορφές καρκίνου
Οι παιδικές μορφές καρκίνου είναι συχνά διαφορετικές από τους καρκίνους ενήλικου τύπου με πολλούς τρόπους. Πολλές κοινές μορφές ενήλικου καρκίνου παρουσιάζονται πολύ σπάνια στα παιδιά και, ακόμα σημαντικότερα, οι παιδικοί καρκίνοι έχουν υψηλότερο ποσοστό ίασης, με την έγκαιρη διάγνωση και την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Γίνεται σαφές λοιπόν ότι η θεραπεία και γενικότερα η αντιμετώπιση του παιδικού καρκίνου είναι διαφορετική από του ενήλικου.
Οι κυριότερες μορφές παιδικού καρκίνου είναι: Λευχαιμίες (οξεία λεμφοβλαστική, οξεία μυελοβλαστική), οι όγκοι του κεντρικού νευρικού συστήματος που είναι κυρίως εγκεφαλικοί όγκοι (αστροκύτωμα, γλοίωμα, μυελοβλάστωμα, επενδύμωμα), τα λεμφώματα (κακοήθεις όγκοι λεμφαδένων ή άλλων οργάνων), οι όγκοι του αμφιβληστροειδούς (ρετινοβλάστωμα), τα σαρκώματα μαλακών μορίων (ραβδομυοσάρκωμα) και των οστών (οστεοσάρκωμα, σάρκωμα Ewing),οι όγκοι νεφρών (νεφροβλάστωμα) και επινεφριδίων (νευροβλάστωμα), οι όγκοι ήπατος (ηπατοβλάστωμα), κ.α. Κακοήθεις όγκοι ενήλικου τύπου όπως ο καρκίνος του μαστού, του πνεύμονα, του προστάτη, κλπ είναι πάρα πολύ σπάνιο να παρατηρηθούν στην παιδική ηλικία.
Τα παιδιά που πάσχουν από καρκίνο μάχονται για τη ζωή, μάχονται γι΄αυτό που όλοι θεωρούν αυτονόητο… πρέπει να μένουν δυνατά και χρειάζονται τη βοήθεια όλων με την ευχή να βγαίνουν πάντα νικητές!